Monitoring wizyjny w podmiotach medycznych
Monitoring wizyjny w podmiotach medycznych – krótkie omówienie znowelizowanych przepisów Ustawy z dnia 15 kwietnia 2011r., o działalności leczniczej [dalej UDL], w zakresie regulacji odnoszącej się do możliwości prowadzenia obserwacji pomieszczeń z wykorzystaniem urządzeń umożliwiających rejestrację obrazu (monitoring wizyjny) – dokonanej za sprawą Ustawy z dnia 16 czerwca 2023 r. o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz niektórych innych ustaw [Dz.U.2023.1675].
Przed zmianą przepisów ...
Art. 23a ust. 1 Ustawa o działalności leczniczej
Kierownik podmiotu wykonującego działalność leczniczą może określić w regulaminie organizacyjnym sposób obserwacji pomieszczeń:
- ogólnodostępnych, jeżeli jest to niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów lub pracowników pomieszczeń,
- w których są udzielane świadczenia zdrowotne oraz pobytu pacjentów, w szczególności pokoi łóżkowych, pomieszczeń higieniczno-sanitarnych, przebieralni, szatni, jeżeli wynika to z przepisów odrębnych
– za pomocą urządzeń umożliwiających rejestrację obrazu (monitoring).
Po zmianie przepisów ...
Art. 23a ust. 1 Ustawa o działalności leczniczej
Kierownik podmiotu wykonującego działalność leczniczą może określić w regulaminie organizacyjnym sposób obserwacji pomieszczeń:
- ogólnodostępnych, jeżeli jest to niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów lub pracowników,
- w których są udzielane świadczenia zdrowotne oraz pobytu pacjentów, w szczególności pokoi łóżkowych, pomieszczeń higieniczno-sanitarnych, przebieralni, szatni, jeżeli wynika to z przepisów odrębnych,
- w których są udzielane świadczenia zdrowotne, jeżeli jest to konieczne w procesie leczenia pacjentów lub do zapewnienia im bezpieczeństwa -w przypadku szpitali, zakładów opiekuńczo-leczniczych, zakładów pielęgnacyjno-opiekuńczych, zakładów rehabilitacji leczniczej i hospicjów
– za pomocą urządzeń umożliwiających rejestrację obrazu (monitoring), uwzględniając konieczność poszanowania intymności i godności pacjenta, w tym przekazywanie obrazu z monitoringu w sposób uniemożliwiający ukazywanie intymnych czynności fizjologicznych, potrzebę zastosowania monitoringu w danym pomieszczeniu oraz konieczność ochrony danych osobowych.
Kierownik podmiotu wykonującego działalność leczniczą ...
W przepisie mowa jest o kierowniku, przy czym zgodnie z definicją zawartą w art. 2 ust. 2 pkt. 1 UDL ilekroć mowa jest o kierowniku bez bliższego określenia – rozumie się przez to także zarząd spółki kapitałowej, a w przypadku innych podmiotów wykonujących działalność leczniczą – osobę uprawnioną do kierowania tymi podmiotami i ich reprezentowania na zewnątrz, jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej.
Podmiot wykonujący działalność leczniczą ...
W przepisie mowa jest o podmiocie wykonującym działalność leczniczą, przy czym zgodnie z definicją zawartą w art. 2 ust. 1 pkt. 5 UDL podmiot wykonujący działalność leczniczą – to podmiot leczniczy, o którym mowa w art. 4 UDL, oraz lekarza, pielęgniarkę lub fizjoterapeutę wykonujących zawód w ramach działalności leczniczej jako praktykę zawodową, o której mowa w art. 5 UDL. Z dniem 10 listopada 2023r. przepis ten zostanie zmieniony przez art. 149 pkt 1 Ustawy z dnia 15 września 2022 r. o medycynie laboratoryjnej z dnia 15 września 2022 r. (Dz.U.2022.2280) zmieniającej nin. ustawę z dniem 10 listopada 2023 r., i zgodnie z nową jego treścią, podmiot wykonujący działalność leczniczą – to podmiot leczniczy, o którym mowa w art. 4 UDL, oraz lekarza, pielęgniarkę, fizjoterapeutę lub diagnostę laboratoryjnego wykonujących zawód w ramach działalności leczniczej jako praktykę zawodową, o której mowa w art. 5 UDL. Zgodnie z art. 4 UDL podmiotami leczniczymi są: przedsiębiorcy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców – we wszelkich formach przewidzianych dla wykonywania działalności gospodarczej, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, jednostki budżetowe, w tym państwowe jednostki budżetowe tworzone i nadzorowane przez Ministra Obrony Narodowej, ministra właściwego do spraw wewnętrznych, Ministra Sprawiedliwości lub Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, posiadające w strukturze organizacyjnej ambulatorium, ambulatorium z izbą chorych lub lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, pielęgniarkę podstawowej opieki zdrowotnej lub położną podstawowej opieki zdrowotnej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 października 2017 r. o podstawowej opiece zdrowotnej, instytuty badawcze, o których mowa w art. 3 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych (Dz. U. z 2022 r. poz. 498), fundacje i stowarzyszenia, których celem statutowym jest wykonywanie zadań w zakresie ochrony zdrowia i których statut dopuszcza prowadzenie działalności leczniczej, posiadające osobowość prawną jednostki organizacyjne stowarzyszeń, wyżej wymienionych, osoby prawne i jednostki organizacyjne działające na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, jednostki wojskowe – w zakresie, w jakim wykonują działalność leczniczą.
Regulamin organizacyjny podmiotu wykonującego działalność leczniczą ...
Kierownik, o jakim mowa w przepisie ma możliwość, innymi słowy został wyposażony w określone uprawnienie, z którego może skorzystać ale nie musi korzystać. Kierownik, o jakim mowa w przepisie może dokonać określenia, sposobu obserwacji pomieszczeń.
Dokonanie określenia sposobu obserwacji pomieszczeń realizowane jest w regulaminie organizacyjnym. Zgodnie z art. 23 ust. 1 UDL sprawy dotyczące sposobu i warunków udzielania świadczeń zdrowotnych przez podmiot wykonujący działalność leczniczą, nieuregulowane w ustawie lub statucie, określa regulamin organizacyjny ustalony przez kierownika. Uwaga jednak, albowiem zgodnie z art. 23 ust. 2 UDL ustawodawca zdecydował o wyłączeniu obowiązku o jakim mowa w ust. 1 względem praktyk zawodowych, o których mowa w art. 18 ust. 4 i 6, art. 19 ust. 4 i 6 oraz art. 19a ust. 3 – pod warunkiem jednak, że w ramach tych praktyk nie prowadzi się obserwacji pomieszczeń, o której mowa w art. 23a ust. 1 – innymi słowy jeśli w ramach ww. praktyk zawodowych prowadzona jest obserwacja pomieszczeń na zasadach określonych w art. 23a ust. 1 UDL, do takich praktyk również stosuje się art. 23 ust. 1 UDL.
Monitoring pomieszczeń ogólnodostępnych ...
Kierownik podmiotu wykonującego działalność leczniczą może określić w regulaminie organizacyjnym sposób obserwacji pomieszczeń:
- ogólnodostępnych, jeżeli jest to niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów lub pracowników,
- w których są udzielane świadczenia zdrowotne oraz pobytu pacjentów, w szczególności pokoi łóżkowych, pomieszczeń higieniczno-sanitarnych, przebieralni, szatni, jeżeli wynika to z przepisów odrębnych,
- w których są udzielane świadczenia zdrowotne, jeżeli jest to konieczne w procesie leczenia pacjentów lub do zapewnienia im bezpieczeństwa -w przypadku szpitali, zakładów opiekuńczo-leczniczych, zakładów pielęgnacyjno-opiekuńczych, zakładów rehabilitacji leczniczej i hospicjów
– za pomocą urządzeń umożliwiających rejestrację obrazu (monitoring), uwzględniając konieczność poszanowania intymności i godności pacjenta, w tym przekazywanie obrazu z monitoringu w sposób uniemożliwiający ukazywanie intymnych czynności fizjologicznych, potrzebę zastosowania monitoringu w danym pomieszczeniu oraz konieczność ochrony danych osobowych.
Podsumowanie
- W przepisie mowa jest o pomieszczeniach ogólnodostępnych, jakie znajdują się w podmiocie wykonującym działalność leczniczą.
- W przepisie mowa jest o tym, iż sposób obserwacji pomieszczeń ogólnodostępnych może zostać określony, tylko wtedy, kiedy jest to niezbędne.
- Sposób obserwacji ma być niezbędny do tego, aby zapewnione zostało bezpieczeństwo pacjentów.
- Sposób obserwacji ma być niezbędny do tego, aby zapewnione zostało bezpieczeństwo pracowników.
- Z użycia kwantyfikatora „lub” wynika, że sposób obserwacji ma być niezbędny do tego, aby zapewnione zostało bezpieczeństwo pacjentów albo zapewnione zostało bezpieczeństwo pracowników, albo zapewnione zostało bezpieczeństwo pacjentów i pracowników, łącznie.
Monitoring pomieszczeń w których udzielane są świadczenia zdrowotne - wg. przepisów
Kierownik podmiotu wykonującego działalność leczniczą może określić w regulaminie organizacyjnym sposób obserwacji pomieszczeń:
- ogólnodostępnych, jeżeli jest to niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów lub pracowników,
- w których są udzielane świadczenia zdrowotne oraz pobytu pacjentów, w szczególności pokoi łóżkowych, pomieszczeń higieniczno-sanitarnych, przebieralni, szatni, jeżeli wynika to z przepisów odrębnych,
- w których są udzielane świadczenia zdrowotne, jeżeli jest to konieczne w procesie leczenia pacjentów lub do zapewnienia im bezpieczeństwa -w przypadku szpitali, zakładów opiekuńczo-leczniczych, zakładów pielęgnacyjno-opiekuńczych, zakładów rehabilitacji leczniczej i hospicjów
– za pomocą urządzeń umożliwiających rejestrację obrazu (monitoring), uwzględniając konieczność poszanowania intymności i godności pacjenta, w tym przekazywanie obrazu z monitoringu w sposób uniemożliwiający ukazywanie intymnych czynności fizjologicznych, potrzebę zastosowania monitoringu w danym pomieszczeniu oraz konieczność ochrony danych osobowych.
Podsumowanie
- W przepisie mowa jest o pomieszczeniach w których udzielane są świadczenia zdrowotne, jakie znajdują się w podmiocie wykonującym działalność leczniczą.
- W przepisie mowa jest o pomieszczeniach pobytu pacjentów, jakie znajdują się w podmiocie wykonującym działalność leczniczą.
- W przepisie mowa jest o pomieszczeniach wskazanych, ale ich wyliczenie nie tworzy katalogu zamkniętego.
- W przepisie mowa jest o pokojach łóżkowych.
- W przepisie mowa jest pomieszczeniach higieniczno–sanitarnych.
- W przepisie mowa jest o przebieralniach.
- W przepisie mowa jest o szatniach.
- Sposób obserwacji pomieszczeń, jakie wymienione zostały w przepisie, może zostać określony tylko wtedy, kiedy wynika to z przepisów odrębnych. Innymi słowy określenie sposobu obserwacji pomieszczeń, o jakich mowa w przepisie możliwe jest tylko i wyłącznie, jeśli odrębne przepisy wprowadzają takie rozwiązanie.
Monitoring pomieszczeń w których udzielane są świadczenia zdrowotne - wg. podmiotów
Kierownik podmiotu wykonującego działalność leczniczą może określić w regulaminie organizacyjnym sposób obserwacji pomieszczeń:
- ogólnodostępnych, jeżeli jest to niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów lub pracowników,
- w których są udzielane świadczenia zdrowotne oraz pobytu pacjentów, w szczególności pokoi łóżkowych, pomieszczeń higieniczno-sanitarnych, przebieralni, szatni, jeżeli wynika to z przepisów odrębnych,
- w których są udzielane świadczenia zdrowotne, jeżeli jest to konieczne w procesie leczenia pacjentów lub do zapewnienia im bezpieczeństwa -w przypadku szpitali, zakładów opiekuńczo-leczniczych, zakładów pielęgnacyjno-opiekuńczych, zakładów rehabilitacji leczniczej i hospicjów
– za pomocą urządzeń umożliwiających rejestrację obrazu (monitoring), uwzględniając konieczność poszanowania intymności i godności pacjenta, w tym przekazywanie obrazu z monitoringu w sposób uniemożliwiający ukazywanie intymnych czynności fizjologicznych, potrzebę zastosowania monitoringu w danym pomieszczeniu oraz konieczność ochrony danych osobowych.
Podsumowanie
- W przepisie mowa jest o pomieszczeniach w których udzielane są świadczenia zdrowotne.
- W przepisie mowa jest o tym, że określenie sposobu obserwacji pomieszczeń, o jakich mowa w przepisie musi być koniecznością.
- W przepisie mowa jest tym, że określenie sposobu obserwacji pomierzeń, o jakich mowa w przepisie, musi być koniecznością ocenioną z punktu widzenia procesu leczenia pacjentów.
- W przepisie mowa jest tym, że określenie sposobu obserwacji pomierzeń, o jakich mowa w przepisie, musi być koniecznością ocenioną z punktu widzenia bezpieczeństwa pacjentów. Innymi słowy określenie sposobu obserwacji pomieszczeń musi być konieczne dla tego, aby bezpieczeństwo zostało zapewnione, aby bezpieczeństwo pacjentów zostało zapewnione za sprawą określenia sposobu obserwacji w formie monitoringu.
- Z użycia kwantyfikatora „lub” wynika, że określenie sposobu obserwacji pomieszczeń, jest możliwe albo wtedy, kiedy jest to konieczne w procesie leczenia pacjentów, albo wtedy kiedy jest to konieczne dla zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów, albo wtedy kiedy jest to konieczne w procesie leczenia pacjentów oraz łącznie wtedy, kiedy jest to konieczne dla zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów.
- W przepisie mowa jest o szpitalach, gdzie sposób obserwacji pomieszczeń może zostać określony na warunkach o jakich mowa w przepisie.
- W przepisie mowa jest o zakładach opiekuńczo-leczniczych, gdzie sposób obserwacji pomieszczeń może zostać określony na warunkach o jakich mowa w przepisie.
- W przepisie mowa jest o zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych, gdzie sposób obserwacji pomieszczeń może zostać określony na warunkach o jakich mowa w przepisie.
- W przepisie mowa jest o zakładach rehabilitacji leczniczej, gdzie sposób obserwacji pomieszczeń może zostać określony na warunkach o jakich mowa w przepisie.
- W przepisie mowa jest o hospicjach, gdzie sposób obserwacji pomieszczeń może zostać określony na warunkach o jakich mowa w przepisie.
Elementy, jakie muszą zostać uwzględnione przy określaniu sposoby obserwacji ...
Kierownik podmiotu wykonującego działalność leczniczą może określić w regulaminie organizacyjnym sposób obserwacji pomieszczeń:
- ogólnodostępnych, jeżeli jest to niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów lub pracowników,
- w których są udzielane świadczenia zdrowotne oraz pobytu pacjentów, w szczególności pokoi łóżkowych, pomieszczeń higieniczno-sanitarnych, przebieralni, szatni, jeżeli wynika to z przepisów odrębnych,
- w których są udzielane świadczenia zdrowotne, jeżeli jest to konieczne w procesie leczenia pacjentów lub do zapewnienia im bezpieczeństwa -w przypadku szpitali, zakładów opiekuńczo-leczniczych, zakładów pielęgnacyjno-opiekuńczych, zakładów rehabilitacji leczniczej i hospicjów
– za pomocą urządzeń umożliwiających rejestrację obrazu (monitoring), uwzględniając konieczność poszanowania intymności i godności pacjenta, w tym przekazywanie obrazu z monitoringu w sposób uniemożliwiający ukazywanie intymnych czynności fizjologicznych, potrzebę zastosowania monitoringu w danym pomieszczeniu oraz konieczność ochrony danych osobowych.
Podsumowanie
- Sposób obserwacji, o jakim mowa w przepisie realizowany jest za pomocą określonych urządzeń. Urządzeń, które dają możliwość rejestracji obrazu. Sposób obserwacji pomieszczeń, z wykorzystaniem takich urządzeń nazwany został, jako monitoring.
- W przepisie mowa jest o tym, że urządzenia muszą posiadać funkcjonalność dającą możliwość rejestracji obrazu, co nie oznacza w praktyce, że funkcjonalność ta musi być realizowana.
- Określenie sposobu obserwacji pomieszczeń, o jakich mowa w przepisie, musi zostać dokonane z uwzględnieniem poszanowania intymności i godności pacjenta. Innymi słowy prowadzenie obserwacji pomieszczeń, nie może naruszać prawa pacjenta do poszanowania intymności i godności. Pacjent ma prawo do poszanowania intymności i godności, w szczególności w czasie udzielania mu świadczeń zdrowotnych. Prawo do poszanowania godności obejmuje także prawo do umierania w spokoju i godności. Poszanowanie intymności i godności pacjenta, obejmuje zagwarantowanie tego, iż przekazywanie obrazu z monitoringu realizowane będzie w taki sposób, iż nie będą ukazywane intymne czynności fizjologiczne.
- Określenie sposobu obserwacji pomieszczeń, o jakich mowa w przepisie, musi zostać dokonane z uwzględnieniem potrzeby zastosowania takiego monitoringu w konkretnym pomieszczeniu.
- Określenie sposobu obserwacji pomieszczeń, o jakich mowa w przepisie, musi zostać dokonane z uwzględnieniem konieczności ochrony danych osobowych. Innymi słowy wprowadzenie sposobu obserwacji pomieszczeń uwzględniać musi fakt, iż dane osobowe przetwarzane w związku z określeniem sposobu obserwacji w formie monitoringu podlegają ochronie.
Proces przygotowawczy ...
Regulamin prowadzenia obserwacji pomieszczeń w podmiotach medycznych ...
Autor opracowania
mgr Dominik Spałek Inspektor ochrony danych, założyciel portalu www.prostetorodo.pl Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego. Członek Zespołu merytorycznego Proste to RODO. Ekspert z wieloletnim doświadczeniem w obsłudze podmiotów medycznych w zakresie prawa pracy, zbiorowego prawa pracy oraz ochrony danych osobowych. Dominik Spałek, jako praktyk, realizuje zadania jako Inspektor Ochrony Danych w podmiotach wykonujących działalność leczniczą w Częstochowie i nie tylko. Wspiera administratorów danych osobowych w realizacji ich obowiązków w zakresie przede wszystkich ochrony danych medycznych, w tym danych osobowych. Dominik Spałek, jako praktyk od lat przygotowuje dokumentację z zakresu prawa pracy, zbiorowego prawa pracy. Wieloletnie doświadczenie w pracy w centrali związkowej, zaowocowało licznymi publikacjami tematycznymi z zakresu prawa pracy na łamach tygodników prasowych, jak również w formie audycji radiowych. Fakt uczestnictwa w zespołach roboczych, jak i negocjacyjnych, przełożył się na jego udział w tworzeniu zapisów zakładowych / ponadzakładowych układów zbiorowych pracy m.in. dla sektora medycznego oraz pomocy społecznej.
Wybrane opracowania dla podmiotów wykonujących działalność leczniczą ...
Materiały źródłowe ...
Ochrona danych medycznych Jakub Rzymowski (red) Dominik Spałek
Wydawca: Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Wydawnictwo Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, Wydanie I, Łódź 2022
Ustawa z dnia 16 czerwca 2023 r. o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz niektórych innych ustaw [Dz.U. 2023 poz. 1675]
Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej [Dz.U. 2011 nr 112 poz. 654]