Jawny rejestr umów

Jawny rejestr umów zawieranych przez jednostki sektora finansów publicznych – podstawy prawne. Z dniem 1 lipca 2022 r. wejdą w życie regulacje zawarte w art. 34a ustawy z dnia 27 września 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2021 r. poz. 305 ze zm.) [dalej UFP], który został dodany przez art. 6 pkt 2 ustawy z dnia 14 października 2021 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 2054). Przygotowaliśmy także dla kierowników jednostek sektora finansów publicznych – szkolenie – Jak poprawnie prowadzić jawny rejestr umów >>>

Zgodnie z art. 34a UFP ... Minister Finansów prowadzi rejestr umów zawartych przez jednostki sektora finansów publicznych. Rejestr umów jest systemem teleinformatycznym. Informacje zamieszczone w rejestrze umów dotyczą umów, które mogą podlegać udostępnieniu na podstawie ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2020 r. poz. 2176 oraz z 2021 r. poz. 1598 i 1641). Przepisy art. 5 ust. 1, 2 i 2a ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej stosuje się odpowiednio. W rejestrze umów zamieszcza się informacje o umowach zawartych w formie pisemnej, dokumentowej, elektronicznej albo innej formie szczególnej, których wartość przedmiotu przekracza 500 zł.

W czym jest problem ...

Dane do jawnego rejestru umów wprowadza kierownik jednostki sektora finansów publicznych. Ustawodawca przewidział dwa wyłączenia, jeśli chodzi o zamieszczanie informacji w rejestrze:

w rejestrze umów nie zamieszcza się informacji o umowach zawartych w wyniku rozstrzygnięcia zamówień oraz konkursów, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1129 ze zm.), – czyli takich zamówień lub konkursów, którym nadano klauzulę zgodnie z przepisami ustawy z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 742) lub którym muszą towarzyszyć, na podstawie odrębnych przepisów,
szczególne środki bezpieczeństwa lub jeżeli wymaga tego istotny interes bezpieczeństwa państwa – w zakresie, w jakim ochrona istotnych interesów bezpieczeństwa państwa
nie może zostać zagwarantowana w inny sposób, w szczególności z zastosowaniem przepisów działu VI Ustawy.
w rejestrze umów zamieszcza się informacje dotyczą umów, które mogą podlegać udostępnieniu na podstawie ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2020 r. poz. 2176 ze zm.) – [dalej UoDIP], z zastrzeżeniem, jednak, iż przepisy art. 5 ust. 1, 2 i 2a UoDIP stosuje się odpowiednio. Co oznacza, iż w przypadku, kiedy zastosowane zostaną ww. regulacje art. 5 ust. 1, 2 i 2a UoDIP w rejestrze zamieszcza się informację, o której mowa w art. 8 ust. 5 UoDIP, czyli zamieszcza się w rejestrze jawnym umów: zakres wyłączenia, podstawę prawną wyłączenia jawności oraz wskazuje się organ lub osobę, które dokonały wyłączenia, a w przypadku, o którym mowa w art. 5 ust. 2 UoDIP, podmiot, w interesie którego dokonano wyłączenia jawności.

Ograniczenie ze względy na prywatność lub tajemnicę ...

Zgodnie z art. 5 ust. 1 UoDIP ... cyt.: "(...)Prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy. Ograniczenie to nie dotyczy informacji o osobach pełniących funkcje publiczne, mających związek z pełnieniem tych funkcji, w tym o warunkach powierzenia i wykonywania funkcji, oraz przypadku, gdy osoba fizyczna lub przedsiębiorca rezygnują z przysługującego im prawa.(...)".

Rzecznik Praw Obywatelskich ...

Informacje dotyczace umów o pracę pracowników ... cyt.: "(...)Skarżący wyrażają przede wszystkim obawę, że publikacja w powszechnym rejestrze informacji o każdej umowie, czyli również umowie o pracę (w tym o wynagrodzeniu za pracę), jest zbyt daleko idącą ingerencją w sferę prywatności tych osób, którą chroni Konstytucja RP.(...)".

W swoim wystąpieniu, kierowanym z dnia 11 marca 2022r., podnosi, iż

cyt.: „(…)Należy wskazać, że ustawa przewiduje, iż informacje zamieszczone w rejestrze umów dotyczą wszystkich umów zawartych przez jednostki sektora finansów publicznych (tj. umów powyżej wartości 500 zł), które mogą podlegać udostępnieniu na podstawie ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2020 r. poz. 2176 ze zm.; dalej jako: u.d.i.p.). Rejestr ma charakter powszechnie dostępny i obejmuje informacje o: numerze umowy, dacie i miejscu zawarcia umowy; okresie obowiązywania umowy; stronach umowy (przedstawicielach stron), przedmiocie umowy; wartości przedmiotu umowy (powyżej 500zł); o źródłach i wysokości współfinansowania przedmiotu umowy; uzupełnieniu, zmianie, rozwiązaniu, wypowiedzeniu lub wygaśnięciu, czy odstąpieniu od umowy. Co ważne, obowiązek wprowadzenia danych do rejestru ciąży na kierownikach jednostek sektora finansów publicznych, pod rygorem odpowiedzialności karnej.(…)”.

Na co zwraca szczególną uwagę RPO ...

Prawo do prywatności instytucji publicznych ... cyt.: "(...) Rzecznik zwraca jednak uwagę, że prawo do informacji publicznej powinno być realizowane z jednoczesnym poszanowaniem prawa do prywatności poszczególnych osób fizycznych, w tym pracowników instytucji publicznych. Ustawa o dostępie do informacji publicznej w art. 5 ust. 1, 2 i 2a u.d.i.p. przewiduje taką ochronę, wyłączając z niej osoby pełniące funkcje publiczne. Istotne jest więc proporcjonalne wyważenie tych dwóch wartości..(...)".

Prawo do prywatności i autonomia informacyjna ...

W swoim wystąpieniu, kierowanym z dnia 11 marca 2022r., podnosi, iż

cyt.: „(…)Trzeba przy tym wskazać, że ochrona życia prywatnego, o której stanowi art. 47Konstytucji, obejmuje między innymi autonomię informacyjną wyrażoną w art. 51 Konstytucji RP, która oznacza prawo do samodzielnego decydowania o ujawnianiu innym informacji dotyczących swojej osoby, jak również prawo do kontrolowania tych informacji, jeżeli znajdują się w dyspozycji innych podmiotów (zob. wyroki TK z dnia 20 marca 2006 r. sygn. akt K 17/05, z dnia 20 listopada 2002 r., sygn. akt K 41/02 oraz z dnia 19 lutego 2002 r., sygn. akt U 3/01). Trybunał Konstytucyjny uznaje przy tym, że prywatność i autonomia informacyjna obejmują informacje o majątku i sferze ekonomicznej jednostki (zob. wyrok
w sprawie o sygn. akt K 41/02).(…)”.

cyt.: „(…)W tym miejscu należy więc przypomnieć, że prawo dostępu do informacji publicznej nie ma charakteru bezwzględnego a jego granice wyznaczone są m. in. przez konieczność
respektowania praw i wolności innych podmiotów, w tym przez konstytucyjnie gwarantowane prawo do ochrony życia prywatnego (z art. 31 ust. 3, art. 61 ust. 3 Konstytucji RP). Możliwość ograniczenia sfery gwarantowanego prawa odnosi się również do art. 47 i 51 Konstytucji RP.(…)”.

Zderzenie się dwu wartości ... cyt.: "(...) Trybunał Konstytucyjny w swoim orzecznictwie podkreślał, że w ramach zderzenia się dwu wartości – z jednej strony konstytucyjnego prawa dostępu do informacji publicznej, z drugiej prawa do prywatności – nie można bezwzględnie przyznać priorytetu temu pierwszemu. Nie istnieje formuła „zagwarantowania obywatelom dostępu do informacji za wszelką cenę” (wyrok TK z dnia 19 czerwca 2002 r., sygn. akt K 11/02; wyrok TK w sprawie o sygn. akt K 17/05)..(...)".

Wartościowanie, przy kolizji wartości ...

W swoim wystąpieniu, kierowanym z dnia 11 marca 2022r., przywołał Wyrok z dnia 20 marca 2006 r. o sygn. akt K 17/05, w którym to Trybunał sformułował – w oparciu o przesłanki zawarte w art. 31 ust. 3 i art. 61 ust. 3 Konstytucji RP – warunki uznania interesu związanego z dostępem do informacji publicznej za przeważającego nad interesem związanym z prywatnością jednostek:

informacje, których natura i charakter może naruszać interesy i prawa innych osób, nie mogą wykraczać poza niezbędność określoną potrzebą transparentności życia publicznego, ocenianą zgodnie ze standardami przyjętymi w demokratycznym państwie;
muszą to być zawsze informacje mające znaczenie dla oceny funkcjonowania instytucji oraz osób pełniących funkcje publiczne;
nie mogą to być informacje – co do swej natury i zakresu – przekreślające sens (istotę) ochrony prawa do życia prywatnego (wyrok w sprawie o sygn. akt K 17/05).

Argumentacja ciąg dalszy ...

Rzecznik Praw Obywatelskich wskazuje także na regulacje zawarte w art. 86 RODO, jak również na Motyw 154 RODO. Równolegle kategorycznie sygnalizuje i przypomina o zasadę
minimalizacji danych osobowych, wyrażoną w treści art. 5 ust. 1 lit. c) RODO zgodnie z którą dane osobowe powinny być adekwatne i ograniczone do tego, co niezbędne do celów, w których są przetwarzane. Dane osobowe muszą też być prawidłowe i w razie potrzeby uaktualniane.

W komunikacie RPO czytamy ponadto, iż

cyt.: „(…)Nie budzi wątpliwości zawarcie w rejestrze informacji o osobach pełniących funkcje publiczne, mających związek z pełnieniem tych funkcji. Powinno się to odbywać z poszanowaniem ochrony godności tych osób, a przede wszystkim z uwzględnieniem standardów wyznaczonych przez Trybunał Konstytucyjny i sądy administracyjne. Dotyczy to m.in. precyzyjnego ustalenie kto jest osobą pełniąca funkcje publiczne oraz stwierdzenie istnienia adekwatnego związku między żądaną informacją o osobie a pełnieniem przez tę osobę funkcji publicznej. Informacja publiczna nie obejmuje wszystkich pracowników urzędów czy też publicznych jednostek organizacyjnych. W związku z tym udostępnienie w rejestrze umów informacji o wydatkowaniu środków publicznych na konkretne stanowiska pracy, osób nie będących osobami pełniącymi funkcje publiczne, nie może być powiązane z imieniem i nazwiskiem danego pracownika.(…)”.

W komunikacie RPO czytamy ponadto, iż

cyt.: „(…)Rzecznik zwraca też uwagę, że czasami udostępnienie informacji publicznej o wysokości wynagrodzenia na określonym stanowisku może wprost wskazywać na konkretną osobę fizyczną. Dochodzi wtedy do kolizji dwóch konstytucyjnych praw jednostki tj. prawa do prywatności i prawa do informacji publicznej. Dodatkowe zaniepokojenie budzi brak ustawowej podstawy do uregulowania wzoru jawnego rejestru umów.(…)”.

Reasumując ... cyt.: "(...) Mając powyższe na uwadze, działając na podstawie art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lipca 1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich (Dz. U. z 2020 r. poz. 627 ze zm.) zwracam się z uprzejmą prośbą do Pana Ministra o przedstawienie wyjaśnień w niniejszej sprawie, mając na względzie konieczność pogodzenia konstytucyjnego prawa dostępu do informacji publicznej z konstytucyjnym prawem ochrony prywatności oraz danych osobowych.(...)".

Szkolenie - jawny rejestr umów

jawny rejest umów w pytaniach i odpowiedziach - szkolenie Przygotowaliśmy dla Państwa warsztaty szkoleniowe, które poświęcone zostaną tematyce związanej ze zgłaszaniem danych do jawnego rejestru umów. W ramach szkolenia wyjaśnimy szczegółowo kwestie związane z zasadami prowadzenia rejestru, jak również odpowiadać będziemy na nurtujące pytania Uczestników.

Zgłoszenie internetowe

TAK!
Kliknij w ikonę koszyka i podaj dane zamawiającego. Automatycznie otrzymasz Fakturę VAT.

Zgłoszenie telefoniczne

TAK!
Wystarczy, że do nas zadzwonisz i podasz dane niezbędne do rejestracji na szkoleniu.
tel. 694 49 240

Formularz zgłoszeniowy

TAK!
Pobierz formularz zgłoszeniowy, kliknij w ikonę powyżej a następnie prześlij wypełnione zgłoszenie na
biuro@prostetorodo.pl

Przelew tradycyjny

Faktura VAT z 7-dniowym terminem płatności od razu wysyłana jest na email

Przelewy 24

Faktura VAT wysyłana jest na email

Zwolnienie z VAT

Aby skorzystać ze zwolnienia
(art. 43 ust. 1 pkt. 29 lit c Ustawa o podatku od towarów i usług)
pobierz i wypełnij oświadczeniem dot. podatku od towarów i usług oraz prześlij je do nas na adres email
biuro@prostetorodo.pl

Źródło informacji

Warto jest zapoznać się z treścią całego wystąpienia Rzecznika Praw Obywatelskich, aby mieć możliwość wypracowania sobie własnego stanowiska w sprawie.

Wystąpienie RPO z dnia 27 kwietnia 2022r. [Dostęp dnia: 28.04.2022r. godz.: 13:40]

Wystąpienie RPO z dnia 11 marca 2022r. [Dostęp dnia: 15.03.2022r. godz.: 10:00]

Ustawa z dnia 14 października 2021 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw [Dostęp dnia 28.04.2022r., godz. 13:40]

Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych [Dostęp dnia 28.04.2022r., godz. 13:40]