Zasady udzielania świadczeń medycznych pacjentom z Ukrainy

Zasady udzielania świadczeń medycznych pacjentom z Ukrainy. Dnia 14 marca 2022r., na swoich stronach internetowych Centrala NFZ opublikowała Komunikat pt.: „Pomoc dla obywateli Ukrainy zagwarantowana w specustawie. O czym muszą wiedzieć świadczeniodawcy?„. Ustawa z 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz.U. 2022, poz. 583) [dalej specustawa] jest aktem, który odnosi się do obecnej sytuacji a zarazem reguluje zagadnienia istotne z punktu widzenia zasad udzielania świadczeń zdrowotnych przez podmioty medyczne obywatelom Ukrainy.

Komunikat NFZ "(...)Specustawa przyznaje prawo do świadczeń medycznych, refundacji leków i zaopatrzenia w wyroby medyczne obywatelom Ukrainy, którzy przybyli do Polski w związku z agresją Rosji, na analogicznych zasadach, jakie przysługują ubezpieczonym. (...) Z wyłączeniem leczenia uzdrowiskowego, rehabilitacji uzdrowiskowej prawa do leczenia za granicą, zwrotu środków za leczenie za granica na podstawie dyrektywy „transgranicznej” (...)".

Komunikat NFZ "(...)Specustawa przyznaje prawo do świadczeń medycznych udzielanych przez świadczeniodawców, na podstawie umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, oraz przez apteki, na podstawie umów na realizację recept, zawartych z Narodowym Funduszem Zdrowia(...)".

Komunikat Nr 1

Kto jest uprawniony do świadczeń medycznych na gruncie przepisów specustawy?

Komu przysługuje prawo do świadczeń ...

Prawo do świadczeń w Polsce, jak dla osób ubezpieczonych, obejmuje:

a) obywateli Ukrainy, którzy bezpośrednio przekroczyli granicę polsko-ukraińską,
b) nieposiadających obywatelstwa ukraińskiego małżonków obywateli Ukrainy, którzy bezpośrednio przekroczyli granicę polsko-ukraińską,
c) obywateli Ukrainy z Kartą Polaka (nie musieli przekroczyć bezpośrednio granicy Polski z Ukrainą),
d) członków najbliższej rodziny obywatela Ukrainy z Kartą Polaka, tj. małżonka, wstępnych (rodzice, dziadkowie), zstępnych (dzieci, wnuki), rodzeństwo, powinowatych w tej samej linii lub stopniu (zięć, synowa, teść, teściowa, szwagier, bratowa, pasierb), osobę pozostającą w stosunku przysposobienia oraz jej małżonka, a także osobę pozostającą we wspólnym pożyciu
– którzy wjechali do Polski od 24 lutego 2022 roku.

W przypadku, kiedy już po przekroczeniu granicy dziecko urodziło się już w Polsce, również jemu przysługuje prawo do świadczeń w Polsce – jeżeli jego matka jest osobą określoną w lit. a lub b.

Uprawnienia do świadczeń medycznych na mocy specustawy nie przysługują osobom, które przed 24 lutego 2022 roku przebywały legalnie w Polsce na podstawie zezwoleń pobytowych lub miały status uchodźcy, lub złożyły wniosek o uzyskanie takiego statusu.

Jaki jest zakres świadczeń dla osób uprawnionych ...

Osoby wymienione w Komunikacie Nr 1, jako osoby uprawnione:

a) mają prawo do świadczeń opieki zdrowotnej, udzielonych w Polsce, na analogicznych zasadach i analogicznym zakresie, jak osoby ubezpieczone w Polsce.– z wyjątkiem: leczenia uzdrowiskowego, rehabilitacji uzdrowiskowej, prawa do leczenia za granicą, zwrotu środków za leczenie za granica na podstawie dyrektywy „transgranicznej”.
b) mają prawo do korzystania z prawa do produktów leczniczych w ramach programów zdrowotnych Ministerstwa Zdrowia.
c) mają prawo do świadczenia w zakresie zapobiegania i leczenia chorób zakaźnych, czyli szczepienia przeciwko COVID-19, testy w kierunku koronawirusa (antygenowe i PCR) oraz leczenie związane z COVID-19.
d) jeśli są dziećmi przysługują szczepienia ochronne w ramach kalendarza szczepień ochronnych (Program Szczepień Ochronnych – PSO na 2022 r.)

Komunikat Ministerstwa Zdrowia w sprawie realizacji szczepień ochronnych u dzieci, które przekroczyły granice Rzeczypospolitej Polskiej z Ukrainą w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa

Wszystkie świadczenia wymienione w podpunktach a-d są udzielane uprawnionym bezpłatnie. Finansuje je budżet państwa za pośrednictwem Narodowego Funduszu Zdrowia.

Kiedy następuje utrata prawo do świadczeń ...

Zasady udzielania świadczeń medycznych pacjentom z Ukrainy określają, iż w sytuacji, kiedy obywatel Ukrainy, który wyjedzie z Polski na dłużej niż miesiąc, traci uprawnienia do świadczeń medycznych przysługujących na mocy specustawy.

Zasady postępowania z innymi uchodźcami ...

Od 4 marca 2022 roku obowiązuje w Polsce Decyzja wykonawcza Rady UE 2022/382, która stwierdza istnienie masowego napływu wysiedleńców z Ukrainy, w rozumieniu art. 5 dyrektywy 2001/55/WE, i wprowadza tymczasową ochronę osób wymienionych w art. 2 ust. 1 Decyzji.

a) obywatele Ukrainy zamieszkali w Ukrainie przed 24 lutego 2022 roku i członkowie ich rodzin
b) obywatele państw trzecich i bezpaństwowcy, którzy przed 24 lutego 2022 roku korzystali w Ukrainie z ochrony międzynarodowej (uchodźcy) i członkowie ich rodzin,
c) obywatele państw trzecich i bezpaństwowcy, którzy przebywali w Ukrainie przed 24 lutego 2022 roku na podstawie zezwolenia na pobyt stały, i nie mogą bezpiecznie wrócić do swojego państwa.

„Członkiem rodziny”, w rozumieniu decyzji Rady UE, jest: małżonek, partner uznawany przez prawo; małoletnie i niepozostające w związku małżeńskim dzieci; dzieci małżonka, inni bliscy krewni, jeżeli mieszkali razem, jako jedna rodzina i byli na utrzymaniu osoby objętej ochroną tymczasową.

Osobom wyżej wymienionym przysługuje opieka medyczna, zgodnie z art. 110 i 112 ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej[5], która została znowelizowana przez uchwalenie specustawy. Osobie korzystającej z ochrony czasowej, której zostało wydane zaświadczenie, o którym mowa w art. 110 ust. 5 Ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, Szef Urzędu ds. Cudzoziemców zapewnia, na jej żądanie, opiekę medyczną. Osobie korzystającej z ochrony czasowej Szef Urzędu ds. Cudzoziemców wydaje, na jej żądanie, zaświadczenie potwierdzające korzystanie z ochrony czasowej. Opieka medyczna udzielana jest w placówkach medycznych, które mają podpisaną umowę z Szefem Urzędu ds. Cudzoziemców. Koszty tej opieki pokrywa Szef Urzędu ds. Cudzoziemców z budżetu państwa. Ponadto osobom tym przysługują świadczenia dotyczące zapobiegania i leczenia chorób zakaźnych – w tym szczepienia przeciwko COVID-19, testy w kierunku koronawirusa (antygenowe i PCR), leczenie COVID-19. Finansuje je budżet państwa za pośrednictwem Narodowego Funduszu Zdrowia.