Proste to RODO ochrona danych w medycynie
Reguły weryfikacyjne e-recept narzędziem, które ma zagwarantować poprawność dla e-recept. Jak czytamy w komunikacie CSIOZ, cyt.: „(…) wprowadzane reguły minimalizują ryzyko błędów, w tym m.in. konieczność ponownej wizyty pacjenta w związku z brakiem możliwości realizacji e-recepty (…)”.
Recepty wystawiane przez farmaceutę w obliczu obecnej sytuacji stały się faktem. Zgodnie z art. 96 ust. 4 Ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2019 r. poz. 499, z późn. zm.), którego brzemienie ustalone zostało treścią art. 5 pkt 8) Ustaw z dnia 31 marca 2020 roku o zmianie niektórych ustaw w zakresie systemu ochrony zdrowia związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 [dalej Prawo farmaceutyczne] farmaceutom posiadającym prawo wykonywania zawodu przyznano uprawnienia do wystawiania recept.
Zgodnie z art. 96 ust. 4 Ustawy – Prawo farmaceutyczne cyt.: „(…) farmaceuta posiadający prawo wykonywania zawodu może wystawić receptę dla osoby, o której mowa w art. 95b ust. 3, albo receptę farmaceutyczną – w przypadku zagrożenia zdrowia pacjenta , do których stosuje się następujące zasady:
Procedura „Praca zdalna w celu przeciwdziałania COVID-19”
Opracowanie poświęcone tematyce zdalnej pracy przygotowane przez
dr Jakuba Rzymowskiego oraz mgr Dominika Spałka. Obszerny komentarz do przepisów oraz liczne praktyczne porady dla pracodawców.
Program do automatycznego szyfrowania email
wysyłający sam hasła SMS
Program do automatycznego szyfrowania email
wysyłający sam hasła SMS
Program do automatycznego szyfrowania email
wysyłający sam hasła SMS
Kiedy można wystawiać recepty papierowe. Zgodnie z art. 95b ust. 1 Ustawy z dnia 06 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne[1] [dalej UPF] cyt,: „(…) recepta jest wystawiana w postaci elektronicznej albo papierowej (…)”, co może sugerować, iż stosowanie ww. formy elektronicznej albo formy papierowej zależy od wolnego wyboru. Tak jednak nie jest, albowiem zasadą jest. Zgodnie z art. 56 ust. 2 Ustawy z dnia 28 kwietnia 2011r. o systemie informacji w ochronie zdrowia[2] [dalej UOSIOZ] cyt.: „(…) recepty mogą być wystawiane w postaci papierowej do dnia 7 stycznia 2020r. (…)”, co oznacza tyle, iż od dnia 08 stycznia 2020 r., zasadą staje się, iż recepty wystawiane będą w postaci elektronicznej. Na marginesie zwracamy uwagę na zmianę terminu pierwotnie, terminem do którego istniała możliwość wystawiania recept w postaci papierowej według wyboru był termin 31 grudnia 2019r.
[1] http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20011261381
[2] http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20190000408
Zgodnie z art. 56 ust. 5 UOSIOZ cyt.: „(…) Usługodawcy, inni niż wskazani w ust. 4a [dop. apteki], są obowiązani do zgłoszenia jednostce podległej ministrowi właściwemu do spraw zdrowia, właściwej w zakresie systemów informacyjnych ochrony zdrowia, gotowości podłączenia swoich systemów do systemu, o którym mowa w art. 7 ust. 1, [dop. Elektroniczna Platforma Gromadzenia, Analizy i Udostępnienia Zasobów Cyfrowych o Zdarzeniach Medycznych] oraz do podłączenia się do tego systemu, nie później niż do dnia 31 grudnia 2019r. (…)”, co oznacza tyle, iż przepis ww. nakazuje podjęcie takich działań, które nie tylko przygotują jednostkę do przyłączenia się do systemu, ale doprowadzą do realizacji tego założenia w określonym terminie, tj. do 31 grudnia 2019r. Oznacza to, iż system teleinformatyczny jednostki na dzień 31 grudnia 2019r., musi być nie tylko przygotowany do podłączenia, ale musi zostać podłączony do systemu, ze wszystkimi tego konsekwencjami. W szczególności musi posiadać taką strukturę, aby jednostka miała możliwość realizacji swoich zadań w tym obszarze. Zatem nie jest celem jedynie przyłączenie systemu jednostki do systemu.
Zgodnie z art. 2 pkt. 3) Ustawa z dnia 18 lipca 2002 r., o świadczeniu usług drogą elektroniczną[3] cyt.: „(…) system teleinformatyczny – zespół współpracujących ze sobą urządzeń informatycznych i oprogramowania, zapewniający przetwarzanie i przechowywanie, a także wysyłanie i odbieranie danych poprzez sieci telekomunikacyjne za pomocą właściwego dla danego rodzaju sieci telekomunikacyjnego urządzenia końcowego w rozumieniu ustawy z dnia 16lipca 2004r. – Prawo telekomunikacyjne (Dz.U. z 2018r. poz. 1954 i 2245) (…)”.
Zgodnie z art. 3 pkt. 3 Ustawy z 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne[4] cyt.: „(…) system teleinformatyczny – zespół współpracujących ze sobą urządzeń informatycznych i oprogramowania zapewniający przetwarzanie, przechowywanie, a także wysyłanie i odbieranie danych przez sieci telekomunikacyjne za pomocą właściwego dla danego rodzaju sieci telekomunikacyjnego urządzenia końcowego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 16lipca 2004r. – Prawo telekomunikacyjne (Dz.U. z 2018r. poz. 1954, 2245 i 2354) (…)”.
[3] http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20190000700
[4] http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu20021441204
Od dnia 08 stycznia 2020r., recepty powinny być wystawiane tylko w postaci elektronicznej, chyba że zachodzą prawem określone przypadki, w których to możliwe jest wystawienie recepty w postaci papierowej.
Zgodnie z art. 95b ust. 2 UPF cyt.: „(…) receptę w postaci papierowej wystawia się w przypadku
[5] http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19970280152/U/D19970152Lj.pdf
[6] http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20190000123
Zgodnie z art. 95b ust. 3 UPF cyt.: „(…) recepta dla:
Najwięcej kontrowersji budzi przypadek określony w art. 95b ust. 2 pkt. 1 UPF cyt.: „(…) receptę w postaci papierowej wystawia się w przypadku (…) braku dostępu do systemu teleinformatycznego, o którym mowa w art. 7 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011r. o systemie informacji w ochronie zdrowia (…), co oznacza tyle, iż prawidłowa interpretacja zwrotu „brak dostępu do systemu teleinformatycznego” jest warunkiem koniecznym prawidłowego stosowania przepisu.
Zakres znaczeniowy tego zwrotu prowadzi nas do tego, iż na pewno z brekiem dostępu do systemu będziemy mieli do czynienia, wtedy kiedy miejsce będzie miała awarii tego systemu. W treści opracowania dot. najczęściej zadawanych pytań w odniesieniu do e-recept[7] przeczytać możemy, iż stan braku dostępu do systemu, występował będzie podczas wizyty domowej lekarza.
Jednak czy są to wszystkie sytuacje stanu faktycznego, które stanowić będą o tym, iż mamy do czynienia z brakiem dostępu do systemu w rozumieniu przepisów UPF?
[7] https://csioz.gov.pl/fileadmin/user_upload/e-recepta/najczestsze_pytania_lekarzy_i_innych_pracownikow_medycznych_5cade06e4c8e3.pdf
Zgodnie z art. 32 ust. 1 lit. b) Rozporządzenia RODO cyt.: „(…) uwzględniając stan wiedzy technicznej, koszt wdrażania oraz charakter, zakres, kontekst i cele przetwarzania oraz ryzyko naruszenia praw lub wolności osób fizycznych o różnym prawdopodobieństwie wystąpienia i wadze zagrożenia, administrator i podmiot przetwarzający wdrażają odpowiednie środki techniczne i organizacyjne, aby zapewnić stopień bezpieczeństwa odpowiadający temu ryzyku, w tym między innymi w stosownym przypadku: (…) b) zdolność do ciągłego zapewnienia poufności, integralności, dostępności i odporności systemów i usług przetwarzania (…)”, co w praktyce oznaczać powinno, iż administratorzy, podmioty przetwarzające, powinni wdrożyć, takie środki organizacyjne i techniczne, aby zapewnić ciągłość i dostępność funkcjonalności przetwarzania danych w ramach procesu wystawiania recept, po stronie swojego systemu teleinformatycznego.
Mając na uwadze prawa pacjenta, wydaje się, iż za zasadne i celowe uznać należy stwierdzenie, iż uchybienia jednostek, w zakresie realizacji obowiązków określonych treścią cytowanego przepisu RODO, należy traktować, jako zdarzenia skutkujące brakiem dostępu do systemu, w rozumieniu UPF. W przeciwnym wypadku, konsekwencje negatywne uchybień w zakresie braku zapewnienia dostępności przez jednostkę ponosiłby przede wszystkim pacjent. Uznać zatem w mojej ocenie należy, iż takie sytuacje, jak:
to przypadki, w których mieć będziemy do czynienia z „brakiem dostępu do systemu” w rozumieniu UPF, uzasadniającym wystawienie recepty w postaci papierowej. Kiedy można wystawiać recepty papierowe stało się jasne.
Zwrócić jednak należy także uwagę na zapis art. 96 ust. 1a. UPF zgodnie, z którym, cyt.: „(…) w przypadku awarii systemu, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011r. o systemie informacji w ochronie zdrowia, produkty lecznicze, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyroby medyczne wydawane na podstawie recepty są wydawane na podstawie informacji o wystawionej recepcie, udostępnionej w sposób, o którym mowa w art. 96b ust. 2 pkt 1 [dop. informacja przekazana na adres email wskazany w systemie] lub 3 [dop. informacja w postaci wydruku] oraz ust. 2a [dop. informacja a Internetowym Koncie Pacjenta], po okazaniu dokumentu potwierdzającego tożsamość oraz złożeniu oświadczenia, że nie dokonano realizacji recepty, której dotyczy ta informacja (…), co oznacza tyle, iż dla aptek ustawodawca przewidział konieczność realizacji opisanego trybu w wyjątkowym przypadku braku dostępności do systemu tj. w przypadku „awarii systemu”, co niewątpliwie jest węższym pojęciem, aniżeli pojęcie „braku dostępu do systemu”.
Autorem niniejszego tekstu jest: Dominik Spałek. Copyright by © D.Spałek
Kontakt z autorem: biuro@prostetorodo.pl / www.prostetorodo.pl
Autor wyraża zgodę na niekomercyjne udostępnianie niniejszego tekstu, jednak wyłącznie w niezmienionej formie i treści, łącznie z niniejszymi zapisami.
Ruszył nabór na szkolenia Proste to RODO. Nie czekaj zarezerwuj swoje miejsce już dziś, skorzystaj z preferencyjnej ceny. Wykup swój bilet i zadaj pytanie, na które odpowiemy na szkoleniu.
Procedura udostępniania dokumentacji medycznej. Kompletny zestaw wzorów dokumentów i ich opis.
Lista pytań kontrolnych NIK. Przygotuj się na kontrolę, przeprowadź ją sam, na podstawie wyników raportu NIK.
Jak prowadzić ewidencję udostępnionej dokumentacji medycznej. Gotowa procedura.
Procedura realizacji praw osób, których dane dotyczą z art. 15-20 RODO to narzędzie, które ułatwi Państwu spełnienie obowiązków ADO.
Przypominamy, iż 07 stycznia 2020 r. upływa ostateczny termin na wdrożenie w podmiotach leczniczych e-recepty. Co oznacza, iż od 08 stycznia 2020 r. w obrocie będą mogły pozostać tylko i wyłącznie recepty wystawione w postaci elektronicznej. Z tego względu zapraszamy na szkolenia Proste e-recepty. Jest to szkolenie dla lekarzy dlatego może być zrealizowane w miejscu pracy w jednostce medycznej. Wdrożenie e-recept w PWDL z naszym zespołem stanie się wygodne i proste.
Wdrożenie e-recept może dotyczyć wybranych gabinetów lekarskich albo całej infrastruktury jednostki. Mając na uwadze powyższe przygotujemy jednostkę medyczną od początku do końca. Z tego względu doradzimy rozwiązania techniczne. Skonfigurujemy aplikacje gabinetowe. Zalecimy odpowiednie zmiany systemu teleinformatycznego. Przede wszystkim dokładnie przeszkolimy personel z obsługi e-recept. Zwracamy uwagę na to, iż oferujemy szkolenia indywidualne, czyli realizowane u Państwa na miejscu w gabinecie. Ze względu na potrzebę szkoleń grupowych istnieje także możliwość udziału w szkoleniu stacjonarnym w Częstochowie.