Proste to RODO ochrona danych w medycynie
Karta segregacji medycznej – zmiana przepisów wprowadza dla SOR nowy element okumentacji medycznej.
Wyniki badań laboratoryjnych wraz z opisem w EDM. Zanim przejdziemy do udzielenia odpowiedzi na postawione pytanie – rozpoczniemy od przypomnienia rozróżnienia, jakie obowiązuje.
Nie stanowi Elektronicznej Dokumentacji Medycznej [EDM] dokumentacja prowadzona i zapisana jedynie w postaci elektronicznej. Nie wystarczy prowadzenie i zapisanie dokumentacji medycznej w postaci elektronicznej, aby można było powiedzieć, że mamy do czynienia z Elektroniczną Dokumentacją Medyczną [EDM]. Oznacza to, iż EDM jest szczególną postacią dokumentacji medycznej prowadzonej w postaci elektronicznej. Szczególną albowiem zapisaną w prawem określonym formacie, z określoną metodologią autoryzacji. Odpowiedzi natomiast na to pytanie, czy dane dokumenty należy obowiązkowo prowadzić, jako EDM, szukać należy w przepisach prawa. EDM- elektroniczna dokumentacja medyczna jest kwalifikowaną formą dokumentacji medycznej prowadzonej w postaci elektronicznej.
Elektroniczna Dokumentacja Medyczna, dokumentacja medyczna w postaci elektronicznej, co jeszcze chciałbyś wiedzieć o zasadach jej prowadzenia. Nie krępuj się zadaj nam swoje pytanie, może być anonimowo. Mówiąc poważnie, uprzejmie prosimy Państwa o współudział w stworzeniu listy trudnych, zawiłych i wymagających interpretacji pytań związanych z przepisami regulującymi zagadnienie prowadzenia dokumentacji medycznej zarówno w postaci elektronicznej, jak i jako elektroniczna dokumentacja medyczna.
Program Pilotaż EDM to zapowiedź wsparcia finansowego dla jednostek medycznych w związku z realizacją kolejnych etapów cyfryzacji służby zdrowia. Program wprowadzony został za sprawą Zarządzenia Prezesa NFZ z dnia 07 lipca 2020r., w sprawie warunków zawierania i realizacji umów o finansowanie informatyzacji świadczeń opieki zdrowotnej – pilotaż EDM. (Nr 102/2020/DEF )
Zgodnie z uzasadnieniem do Zarządzenia Prezesa NFZ w sprawie warunków zawierania i realizacji umów o finansowanie informatyzacji świadczeń opieki zdrowotnej – pilotaż EDM określa warunki zawierania i realizacji umów o finansowanie informatyzacji świadczeń opieki zdrowotnej, które będą zawierane ze świadczeniodawcami: podstawowej opieki zdrowotnej lub ambulatoryjnej opieki specjalistycznej lub leczenia szpitalnego uczestniczącymi w prowadzonym przez Centrum e-Zdrowia pilotażu raportowania Zdarzeń Medycznych (ZM) i wymiany EDM (pilotaż EDM). Przedmiotem umów o finansowanie informatyzacji świadczeń opieki zdrowotnej – pilotaż EDM będzie:
Maksymalny szacowany skutek finansowy zarządzenia wynosi 15 424 200,00 zł.
Założeniem jest, iż Pilotaż EDM adresowany jest do Usługodawców realizujących świadczenia zdrowotne w ramach zawartej z NFZ umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w jednym z trzech rodzajów:
Nie są to jednak jedyne kryteria (nabory), które świadczeniodawcy muszą spełnić, aby w ogóle przystąpić do Programu Pilotaż EDM. Szerzej opisane zostały one w dokumencie „Kryteria pilotaż EDM” opublikowanym na stronach Centrum e-Zdrowia.
Kryteria naboru do Programu Pilotaż EDM. W celu wyłonienia uczestników Pilotażu EDM z zachowaniem równych warunków naboru dla wszystkich zainteresowanych usługodawców przygotowano procedurę określająca kryteria naboru. Z wybranymi usługodawcami Centrum podpisze Porozumienia dotyczące szczegółowych warunków uczestnictwa w Pilotażu EDM, w tym kryteriów aktywnego udziału usługodawcy. Na podstawie zawartego Porozumienia uczestnik Pilotażu będzie mieć możliwość zawarcia z Narodowym Funduszem Zdrowia umowy o finansowanie informatyzacji świadczeń opieki zdrowotnej – Pilotaż EDM.
Sprawozdawczość według ICF – NFZ w swoim komunikacie przekazał informację, iż
cyt.: „(…) Narodowy Fundusz Zdrowia informuje, że trwają prace związane z dostosowaniem systemu informatycznego w zakresie komunikatu XML polegające na umożliwieniu świadczeniodawcom sprawozdawania wyników oceny funkcjonalnej świadczeniobiorców, którym udzielono świadczeń w rodzaju rehabilitacja lecznicza(…)”.
Zgodnie z § 7 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 06 kwietnia 2020r. w sprawie rodzajów, zakresu i wzorów dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania
Warunki organizacyjno-techniczne jest to zwrot, jakim posłużył się ustawodawca w treści Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 06 kwietnia 2020r., w sprawie rodzajów, zakresu i wzorów dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania wchodzi w życie z dniem 15 kwietnia 2020r. (Dz.U. z 2020r., poz. 666). Dodatkowo pikanterii sprawie dodaje ostatni komunikat NIL w sprawie tego, czym są warunki organizacyjno-techniczne.
Widzimy zatem, iż nowe Rozporządzenie w sprawie dokumentacji medycznej, za podstawową postać dokumentacji medycznej uznaje elektroniczną jej postać. Co oznacza w praktyce, iż prowadzenie dokumentacji medycznej w postaci papierowej będzie możliwe tylko i wyłącznie w przypadku po pierwsze braku warunków organizacyjno-technicznych dla prowadzenia dokumentacji w postaci elektronicznej oraz po drugie wtedy, kiedy przepis rozporządzenia tak stanowi.
Jak ponadto czytamy w uzasadnieniu do projektu nowego Rozporządzenia RDM, które weszło w życie 15 kwietnia 2020r., ustawodawca postawił za cel ujednolicenie prowadzenia dokumentacji medycznej w danym podmiocie udzielającym świadczeń zdrowotnych. Oznacza to, iż konieczne jest prowadzenie dokumentu albo w postaci papierowej albo elektronicznej. Intencją jest uniknięcie sytuacji, w jakie ten sam dokument jest tworzony jednocześnie w dwóch postaciach, czyli ma dwa oryginały – jeden w postaci elektronicznej, a drugi w postaci papierowej
Przygotowanie jednostki medycznej technologicznie do prowadzenia dokumentacji medycznej w postaci elektronicznej jest zadaniem, które wymaga planu, czasu na realizację poszczególnych etapów wdrożenia, ale także określenia budżetu. Zarządzający PWDL musi mieć świadomość złożoności tego procesu. Prawidłowa realizacja wdrożenia wymaga zaangażowania różnych struktur organizacyjnych jednostki, bez wątpienia nie jest możliwe odpowiedzialne przeprowadzenie etapu audytowego a potem wdrożeniowego i kontrolnego, bez zaangażowania szerszego grona pracowników, kontrahentów podmiotu. Szerzej o zagadnieniu, jakie wymogi musi spełniać system teleinformatyczny, aby można było w nim prowadzić dokumentacje medyczną pisaliśmy w naszym opracowaniu „Dokumentacja prowadzona w postaci elektronicznej – jakie wymogi?„.
Te jednostki medyczne, które mają świadomość wymogów, jakie należy spełnić, aby można było zgodnie z przepisami, prowadzić dokumentację w postaci elektronicznej, zdają sobie sprawę z powagi sytuacji. Natomiast te jednostki, które do tej pory prowadzenie dokumentacji elektronicznej utożsamiały z tym, iż jest ona pisana na komputerze – dopiero zdają sobie sprawę z tego, jakie reżimy należy spełnić. Warunki organizacyjno-techniczne, jakie posiada placówka medyczna stają się więc istotnym elementem.
Realnie rzecz ujmując okazać może się, iż placówki medyczne te nieprzygotowane, te które nie zdecydowały się na rozpoczęcie procesu wdrażania zmian, zasłaniać będą się warunkami organizacyjno-tehnicznymi i tym uzasadniać będą prowadzenie dokumentacji w postaci papierowej od 01 stycznia 2021r.
Jak doświadczenie podpowiada wiele jednostek medycznych może świadomie wstrzymać proces informatyzacji, licząc na wprowadzenia przepisów które odłożą termin obowiązku prowadzenia dokumentacji medycznej w postaci elektronicznej.
Zapewne znajdą się także takie podmioty, które świadomie nie zmienią nic w procesie prowadzenia dokumentacji medycznej w postaci papierowej. Wychodząc z założenia, że nic im za to nie grozi.
System teleinformatyczny obejmuje swoim zakresem nie tylko infrastrukturę sprzętową, ale także w jego skład wchodzą aplikacje, w których tworzona i za pomocą których zapisywana, przesyłana i udostępniana jest dokumentacja medyczna. Jak zachowają się dostawcy, producenci takiego oprogramowania gabinetowego. Czy są oni w stanie sprostać postawionym im wymaganiom w stworzeniu aplikacji, która realizować będzie funkcjonalności opisane treścią ww. nowego Rozporządzenia w sprawie dokumentacji medycznej.
Uwzględniając lakoniczną definicję przytoczoną w treści uzasadnienia do projektu nowego Rozporządzenia w sprawie dokumentacji medycznej, uznać należy, iż nie jest wykluczone, że w takiej sytuacji PWDL nie będzie mógł się zasłaniać swoimi warunkami organizacyjno technicznymi. Skoro bowiem prowadzi dokumenty, wskazane do prowadzenia w postaci EDM, to jego system, już dziś musi spełniać wymogi określone w Rozdziale 9 – starego Rozporządzenia w sprawie dokumentacji medycznej. Problematyczną jednak staje się kwestia oprogramowania gabinetowego, które w większości przypadków jest dostarczane placówkom medycznym. W tym zakresie mogą one zostać ograniczone w możliwości rozbudowy swojego systemu do poziomu gwarantującego prowadzenie dokumentacji zgodnie z nowymi wytycznymi.
W mojej ocenie jest to element najistotniejszy w całym procesie przygotowania placówki do przejścia wyłącznie na prowadzenie dokumentacji medycznej w postaci elektronicznej. Niestety okazać może się, iż niektórzy z dostawców sprostają takiemu zadaniu i uruchomią aplikacje spełniające określone wymogi. Przy rygorystycznym przyjęciu woli ustawodawcy, który wskazuje termin 01 stycznia 2021r., jako datę graniczą, okazać może się, iż jednostki medyczna staną przed problem migracji danych do innego systemu. Czyli zmuszone będą do przeniesienia, przesunięcia danych do nowego systemu. Bez wątpienia wygeneruje to nie tylko zadania w obszarze informatycznym, ale także wywoła problem przygotowania personelu do pracy z nowym oprogramowaniem w jednostce.
Na dzień dzisiejszy aplikacje gabinetowe stworzone zostały w taki sposób, iż niektóre z profili działalności medycznych de facto dopasowują się pod aplikacje, mając świadomość tego, iż nie są w stanie prowadzić całej dokumentacji w postaci elektronicznej, z uwagi na szereg dokumentów / danych, których zapisanie za pośrednictwem aplikacji po prostu nie jest możliwe. W takiej sytuacji problemem może okazać się konieczność migracjo do nowego oprogramowania. Inną sytuacją jest jednak taka, w której dostarczane na dzień dzisiejszy oprogramowanie nie spełnia wymogów w zakresie bezpieczeństwa danych zawartych w dokumentacji medycznej. W mojej ocenie w tym wypadku bezwzględnie niedopuszczalną będzie sytuacja, w której to takie podmioty kontynuować będą jej wykorzystywanie do tworzenia i zapisywania dokumentacji medycznej.
Powyższe rozważania i wątpliwości odnosiliśmy de facto do sytuacji, w której to w jednostce występuje stały brak warunków organizacyjno-technicznych, czyli stały brak rozwiązań informatycznych uniemożliwiający prowadzenie dokumentacji w postaci elektronicznej.
Zauważyć jednak należy, iż definicja posługuje się także zwrotem czasowej niemożność prowadzenia dokumentacji w postaci elektronicznej np. wskutek awarii systemu teleinformatycznego, w którym prowadzona jest dokumentacja, czy sprzętu. W tym wypadku sprawa jest klarowna, jednostka posiadać jednak musi takie rozwiązania, których zastosowanie pozwoli na wykorzystywanie dokumentacji medycznej bez zbędnej zwłoki.
Zgodnie z art. 56 ust. 4) Ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia (Dz.U. z 2011 r., Nr 113, poz. 657 z późn. zm.) [dalej USIOZ] „(…) dane zawarte w elektronicznej dokumentacji medycznej określonej w przepisach wydanych na podstawie art. 13a, za pośrednictwem SIM, udostępnia się od dnia 8 stycznia 2021r.(…)”. Oznacza to w praktyce, iż placówki medyczne wytwarzające dokumentację w postaci EDM, będą zobowiązane do dostosowania swoich systemów teleinformatycznych do poziomu, jakiego wymaga od nich nowe Rozporządzenie w sprawie dokumentacji medycznej, aby spełnić obowiązek dalszego prowadzenia i wymiany z systemem SIM danych. Realizując jednak ten obowiązek w rzeczywistości zamkną sobie drogę do stawiania tezy, iż ich warunki organizacyjno-techniczne uniemożliwiają prowadzenie pozostałej dokumentacji w postaci elektronicznej, jak wymaga tego od nich wspomniane nowe Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 06 kwietnia 2020r., w sprawie rodzajów, zakresu i wzorów dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania wchodzi w życie z dniem 15 kwietnia 2020r. (Dz.U. z 2020r., poz. 666).
Dokumentacja prowadzona w postaci elektronicznej – jakie wymogi? Przygotowanie jednostki medycznej technologicznie do prowadzenia dokumentacji medycznej w postaci elektronicznej jest zadaniem, które wymaga planu, czasu na realizację poszczególnych etapów wdrożenia, ale także określenia budżetu.
Zarządzający PWDL musi mieć świadomość złożoności tego procesu. Prawidłowa realizacja wdrożenia wymaga zaangażowania różnych struktur organizacyjnych jednostki, bez wątpienia nie jest możliwe odpowiedzialne przeprowadzenie etapu audytowego a potem wdrożeniowego i kontrolnego, bez zaangażowania szerszego grona pracowników / kontrahentów podmiotu.
Opis badań diagnostycznych w EDM. Od kiedy należy prowadzić w postaci elektronicznej dokumentacji medycznej opisy badań diagnostycznych? Kiedy mamy do czynienia z opisem badań diagnostycznych?
