Proste to RODO ochrona danych w medycynie
Komunikat w sprawie przechowania dokumentacji medycznej [dalej Komunika MZ] – opublikowany został na stronach Ministrostwa Zdrowia dnia 07 września 2021r.
Oznaczenie pacjenta kierowanego na szczepienie COVID-19 to istotne zagadnienie z punktu widzenia prawidłowego prowadzenia dokumentacji medycznej. Przypomnijmy, pojawiły się przepisy określające zakres danych i tryb wystawiania skierowań na szczepienia przeciwko chorobie wywoływanej wirusem SARS-CoV-2 tj. COVID-19. Więcej na ten temat pisaliśmy w naszym opracowaniu „Dokumentacja medyczna szczepień COVID-19„.
Dokumentacja medyczna szczepień COVID-19 tematyka aktualna w ostatnim czasie z uwagi na faktyczne rozpoczęcie realizacji Narodowego Programu Szczepień przeciwko COVID-19. Rozporządzenie Ministra Zdrowia zatem definitywnie określiło jak powinna być prowadzona dokumentacja medyczna szczepień COVID-19. Zainteresowanych odsyłamy uzupełniająco do naszego opracowania „Od kiedy EDM„.
Komunikat dotyczący prowadzenia dokumentacji medycznej w postaci elektronicznej od 1 stycznia 2021r. Przepisy stanowią, iż nowe Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 06 kwietnia 2020r., w sprawie rodzajów, zakresu i wzorów dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania (Dz.U. z 2020r., poz. 666 ze zm.) wchodzi w życie z dniem 15 kwietnia 2020r. Tym samym traci swą moc dotychczas obowiązujące Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 9 listopada 2015 r. w sprawie rodzajów, zakresu i wzorów dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania (Dz. U. poz. 2069). Niestety wbrew temu, co stanowią przepisy, wiele podmiotów pozostawało w przekonaniu, iż termin obowiązywania ww. aktu, zostanie przesunięty z dnia 1 stycznia 2021r., na inną datę. Komunikat Ministerstwa Zdrowia w sprawie dokumentacji medycznej, jaki opublikowany został na stronie gov.pl, nie pozostawia najmniejszych jednak złudzeń.
Wdrożenie dokumentacji medycznej elektronicznej, czyli prowadzonej w postaci elektronicznej, jak i w postaci elektronicznej dokumentacji medycznej, to tematy które elektryzują środowisko medyczne. Niestety jednak w toczących się dyskusjach rzadko spotkać można rozważania na temat nowych obowiązków PWDL. Obowiązków opracowania dokumentacji prze PWDL, wymaganej przepisami Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 06 kwietnia 2020r., w sprawie rodzajów, zakresu i wzorów dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania wchodzi w życie z dniem 15 kwietnia 2020r. (Dz.U. z 2020r., poz. 666). Naturalnie wdrożenie dokumentacji medycznej elektronicznej nie ogranicza się tylko do opracowania ww. procedur, ale bez nich nie jest ono także prawidłowe.
Czy skanować oświadczenie pacjenta i załączać je do dokumentacji medycznej. Jakiego rodzaju oświadczenia przewidziane zostały w treści nowego Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 06 kwietnia 2020r., w sprawie rodzajów, zakresu i wzorów dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania wchodzi w życie z dniem 15 kwietnia 2020r. (Dz.U. z 2020r., poz. 666).
1) o wyrażeniu zgody na udzielanie informacji, o której mowa w art. 9 ust. 3 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, ze wskazaniem imienia i nazwiska osoby upoważnionej oraz danych umożliwiających kontakt z tą osobą,
2) o upoważnieniu do dostępu do dokumentacji, o którym mowa w art. 26 ust. 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta,
3) o wyrażeniu zgody na udzielenie świadczeń zdrowotnych, o której mowa w art. 16-18 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta
– złożone w inny sposób niż za pośrednictwem Internetowego Konta Pacjenta, o którym mowa w art. 7a ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia, zamieszcza się w dokumentacji indywidualnej wewnętrznej
Zmiany w dokumentacji medycznej COVID-19 podyktowane koniecznością uregulowania zagadnienia związanego z prowadzeniem dokumentacji medycznej w tzw. „tymczasowych”, „polowych szpitalach”. O nowym Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 6 kwietnia 2020r. w sprawie rodzajów, zakresu i wzorów dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania (Dz.U. poz.666), które weszło w życie z dniem 15 kwietnia 2020r. pisaliśmy już wielokrotnie, tym razem jednak będzie o jego zmianie.
Zgodnie z §1 Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 9 listopada 2020r.zmieniające rozporządzenie w sprawie rodzajów, zakresu i wzorów dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania [Dz.U. z 2020r., poz. 1981]
cyt.: „(…)W rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 6kwietnia 2020r. w sprawie rodzajów, zakresu i wzorów dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania (Dz.U. poz.666) po §12 dodaje się §12a w brzmieniu:(…)”.
Procedura udostępniania dokumentacji medycznej, to istotny dokument którego opracowanie, a przede wszystkim stosowanie, leży w interesie jednostki medycznej. Udostępnianie dokumentacji medycznej w okresie pandemii jest tematem wzbudzającym szereg kontrowersji. Na zagadnienie spojrzeć także należy z innej perspektywy aniżeli tylko i wyłącznie przez pryzmat uwarunkowań wynikających z pandemii. Dnia 15 kwietnia 2020r. weszło w życie Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie rodzajów, zakresu i wzorów dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania (Dz.U. z 2020r., poz. 666). [dalej Nowe Rozporządzenie RDM] Powyższe wywołuje także konsekwencje w obszarze udostępniania dokumentacji medycznej.
Stan faktyczny: Pacjentka upoważniła swoją córkę do wglądu do swojej dokumentacji medycznej. Zgodnie z upoważnieniem, córka pacjentki wniosła o udostępnienie dokumentacji do wglądu i wykonanie fotokopii. Szpital zobowiązał wnioskującą do złożenia pisemnego oświadczenia, ale mimo tego nie udostępnił dokumentacji medycznej.
Stan faktyczny: Pacjent wnioskował o wydanie dokumentacji medycznej z leczenia szpitalnego. Podmiot leczniczy udostępnił dokumentację, jednak okazała się ona niekompletna ‒ brakowało dokumentacji z przebiegu wykonanej operacji.
Przygotowaliśmy dla Państwa kompendium wiedzy na temat udostępniania dokumentacji medycznej przez podmiot medyczny zawiera ono w sobie nie tylko samą procedurę i wzory stosownych wniosków, ale także opisuje szczegółowo szereg przypadków dotyczących zagadnienia.
Przygotowany przez nas zestaw dokumentów składa się z nw. pozycji:
Sprawozdawczość według ICF – NFZ w swoim komunikacie przekazał informację, iż
cyt.: „(…) Narodowy Fundusz Zdrowia informuje, że trwają prace związane z dostosowaniem systemu informatycznego w zakresie komunikatu XML polegające na umożliwieniu świadczeniodawcom sprawozdawania wyników oceny funkcjonalnej świadczeniobiorców, którym udzielono świadczeń w rodzaju rehabilitacja lecznicza(…)”.
Zgodnie z § 7 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 06 kwietnia 2020r. w sprawie rodzajów, zakresu i wzorów dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania
Udostępnianie dokumentacji medycznej w okresie pandemii jest tematem wzbudzającym szereg kontrowersji. Na zagadnienie spojrzeć także należy z innej perspektywy aniżeli tylko i wyłącznie przez pryzmat uwarunkowań wynikających z pandemii. Dnia 15 kwietnia 2020r. weszło w życie Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie rodzajów, zakresu i wzorów dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania (Dz.U. z 2020r., poz. 666). [dalej Nowe Rozporządzenie RDM] Powyższe wywołuje także konsekwencje w obszarze udostępniania dokumentacji medycznej. Pamiętać jednak należy, iż Rozporządzenia przewidują przypadki, w których to możliwe jest nadal prowadzenie dokumentacji na dotychczasowych zasadach. z tego względu odpowiadając na pytanie dotyczące możliwości udostępniania dokumentacji medycznej w okresie pandemii bez konieczności wizyty w jednostce, uwzględnić należy regulacje ww. przepisów, tak aby dopasować odpowiedni tryb działania oraz określić zakres praw.
Dnia 07 maja 2020r., opublikowane zostało stanowisko Urzędu Ochrony Danych Osobowych „Udostępnianie dokumentacji medycznej podczas pandemii”. W stanowiskum.in. czytamy.: „(…) Obowiązujące przepisy umożliwiają udostępnianie dokumentacji medycznej drogą elektroniczną zarówno pacjentom, jak i ich przedstawicielom ustawowym bądź osobom upoważnionym. Zatem osoby starsze, które w okresie pandemii chcą pozyskać taką dokumentację bez składania wizyty w placówce ochrony zdrowia, a same nie dysponują niezbędnymi środkami technicznymi, mogą skorzystać z pośrednictwa innych osób. Muszą tylko do tego je upoważnić (…)”.
Nowe Rozporządzenie RDM weszło w życie z dniem 15 kwietnia 2020r. Stare natomiast Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 9 listopada 2015 r. w sprawie rodzajów, zakresu i wzorów dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania (Dz.U. z 2015, poz. 2069), utraciło są moc.
Zgodnie z § 72 ust. 1 Nowego Rozporządzenia RDM cyt. „(…) podmioty mogą prowadzić dokumentację zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 9 listopada 2015 r. w sprawie rodzajów, zakresu i wzorów dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania (Dz U. z 2015r., poz. 2069) do dnia 31 grudnia 2020 r. (…)”.
Przepisy Nowego Rozporządzenia RDM wprowadzają diametralną zmianę w zakresie swobody wyboru tego, w jakiej postaci prowadzona może być dokumentacja medyczna. Stare Rozporządzenie stanowiło, iż dokumentacja medyczna mogła być prowadzona w postaci elektronicznej lub w postaci papierowej. Nowe Rozporządzenie RDM natomiast stanowi, iż dokumentacja medyczna prowadzona jest w postaci elektronicznej, chyba że przepisy Rozporządzenia albo warunki organizacyjno techniczne uniemożliwiają jej prowadzenie w takiej postaci. Ponadto Nowe Rozporządzenie RDM zakłada, iż dokument prowadzony w jednej z postaci nie może być prowadzony w drugiej.
W przypadku ustalenia, iż dokumentacja, która ma zostać udostępniona, prowadzona jest przez podmiot w postaci papierowej, przejść należy na grunt przepisów Ustawy z dnia 06 listopada 2008r. o prawach Pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (t.j. Dz.U. z 2019r. poz 1127 ze zm. ). [dalej UoPPiRP]
Zgodnie z art. 27 ust. 1 pkt 4 i 5 UoPPiRP cyt.: „(…) dokumentacja medyczna jest udostępniana: (…) za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej (…) na informatycznym nośniku danych (…)”.
Zgodnie z art. 27 ust. 3 UoPPiRP cyt.: „(…) dokumentacja medyczna prowadzona w postaci papierowej może być udostępniona przez sporządzenie kopii w formie odwzorowania cyfrowego (skanu) i przekazanie w sposób określony w ust. 1 pkt 4 [za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej] i 5, [na informatycznym nośniku danych] na żądanie pacjenta lub innych uprawnionych organów lub podmiotów, jeżeli przewiduje to regulamin organizacyjny podmiotu udzielającego świadczeń zdrowotnych (…)”.
Udostępnianie dokumentacji medycznej w okresie pandemii może zatem być faktycznie ograniczone. Nie będzie zatem możliwości udostępniania dokumentacji medycznej w postaci kopii w formie odwzorowania cyfrowego (skanu), jeśli regulamin organizacyjny podmiotu, nie przewiduje sposobności udostępniania dokumentacji medycznej za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej lub na informatycznym nośniku danych. Bez wątpienia taki przepis wykorzystywany będzie przez te podmioty, które nie są przygotowane do udostępniania dokumentacji w tej właśnie formie. pamiętać bowiem należy, iż dokumentacja musi być udostępniania z zachowaniem integralności, poufności, autentyczności oraz bez zbędnej zwłoki.
Nowe Rozporządzenie RDM, nie tylko wymusza konieczność dokonania wyboru postaci, w jakiej będzie prowadzona dokumentacja medyczna. Wprowadza także nowe zasady związane m.in. z :
„(…) Podmiot informuje pacjenta, przed złożeniem przez niego oświadczeń (…) o możliwości ich złożenia za pośrednictwem Internetowego Konta Pacjenta i skutkach ich złożenia. (…)”
„(…) Oświadczenie pacjenta: (…) złożone w inny sposób niż za pośrednictwem Internetowego Konta Pacjenta, o którym mowa w art. 7a ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia, zamieszcza się w dokumentacji indywidualnej wewnętrznej. (…)”
„(…) W dokumentacji indywidualnej wewnętrznej dokonuje się wpisu o wydaniu dokumentacji indywidualnej zewnętrznej oraz zamieszcza się adres repozytorium, pod którym znajduje się wydana dokumentacja indywidualna zewnętrzna lub załącza się cyfrowe odwzorowanie tej dokumentacji w postaci papierowej. W przypadku prowadzenia dokumentacji indywidualnej wewnętrznej w postaci papierowej, załącza się kopię lub dokładny opis wydanej dokumentacji indywidualnej zewnętrznej (…)”
„(…) Dokumentacja indywidualna, jeżeli przepisy rozporządzenia nie stanowią inaczej, zawiera: (…) adres poczty elektronicznej lub elektronicznej skrzynki podawczej pacjenta, na który ma być przekazana dokumentacja medyczna – w przypadkach udostępniania dokumentacji w sposób, o którym mowa w art. 27 ust. 1 pkt 4 i ust. 3 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. (…)”
Procedura udostępniania dokumentacji medycznej.
Kompletny zestaw wzorów dokumentów i ich opis dla jednostek, które prowadzą dokumentację medyczną w postaci elektronicznej, albo w postaci papierowej na zasadach określonych Nowym Rozporządzeniem w sprawie dokumentacji medycznej z 2020r.
