Maksymalne normy czasu pracy personelu medycznego
Maksymalne normy czasu pracy personelu medycznego to tematyka, którą podejmowała Najwyższa Izba Kontroli oraz Rzecznik Praw Obywatelskich. RPO w swoim komunikacie na stronach internetowych poinformował o wystosowaniu wystąpienia do Ministerstwa Zdrowia w sprawie.
Normy czasu pracy dla pracowników ...
Jak czytamy w Wystąpieniu RPO
cyt.: „(…)Wynikające z ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2022 r. poz. 633 ze zm.) maksymalne dobowe i tygodniowe normy czasu pracy, wymagane okresy odpoczynku oraz zasady pełnienia dyżurów medycznych odnoszą się wyłącznie do pracowników w rozumieniu w rozumieniu art. 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2022 r. poz. 1510 ze zm.). Wynikające z ustawy działalności leczniczej maksymalne dobowe i tygodniowe normy czasu pracy, wymagane okresy odpoczynku oraz zasady pełnienia dyżurów medycznych odnoszą się wyłącznie do pracowników w rozumieniu art. 2 Kodeksu pracy. Tymczasem Wyniki Kontroli wyraźnie wskazują na nieprawidłowości polegające na nadmiernie długim czasie udzielania świadczeń zdrowotnych przez lekarzy zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych, a więc z przekroczeniem maksymalnych dobowych i tygodniowych norm czasu pracy oraz z naruszeniem przepisów o obowiązkowych okresach odpoczynku określonych w art. 93-97 ustawy o działalności leczniczej.(…)”.
Wnioski pokontrolne NIK ...
Jak czytamy w Wystąpieniu RPO
cyt.: „(…)Najwyższa Izba Kontroli w związku z ustaleniami kontroli, mając na celu poprawę funkcjonowania szpitali powiatowych oraz zwiększenie bezpieczeństwa pacjentów i personelu medycznego wnioskuje o podjęcie działań legislacyjnych
zmierzających do określenia w przepisach ustawy o działalności leczniczej maksymalnego czasu pracy personelu lekarskiego zatrudnionego na podstawie ww. umów, w celu wyeliminowania przypadków nadmiernie długiego czasu udzielania
świadczeń zdrowotnych (nieprzerwanie przez kilka dni) przez lekarzy.(…)”.
Nadzór nad przestrzeganiem przepisów o czasie pracy ...
Jak czytamy w Wystąpieniu RPO
cyt.: „(…)Przepisy o czasie pracy powinny mieć zastosowanie do wszystkich form zatrudnienia. Nadzorem nad przestrzeganiem tych przepisów powinni być objęci nie tylko sami pracodawcy, lecz także osoby wykonujące pracę na podstawie umów cywilnoprawnych, bowiem przekroczenie dopuszczalnego czasu pracy generuje ryzyko dla życia i zdrowia .(…)”.
Rzecznik Praw Obywatelskich postuluje i wskazuje rozwiązania na dziś ...
Jak czytamy w Wystąpieniu RPO
cyt.: „(…)W ocenie Rzecznika, konieczność uregulowania czasu pracy wszystkich lekarzy wynika z konstytucyjnej zasady sprawowania przez państwo nadzoru nad warunkami wykonywania pracy, a ponadto z prawa każdego obywatela do ochrony zdrowia (art.
24 i 68 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej). Określenie w art. 97 ust. 1 – 4 ustawy o działalności leczniczej minimalnego nieprzerwanego odpoczynku odpowiednio w każdej dobie i w każdym tygodniu oraz wyjątków od tej zasady ograniczone wyłącznie do pracowników, budzi również wątpliwości pod względem przestrzegania prawa do określonych w ustawie dni wolnych od pracy i corocznych płatnych urlopów (art. 66 ust. 2 Konstytucji RP). Obecnie jedyną rekomendacją pozostaje planowanie przez kierowników podmiotów leczniczych pełnienia dyżurów personelu lekarskiego w sposób zapewniający odpowiedni czas odpoczynku, niezależnie od formy zatrudnienia (tak: pkt 4 pkt 3 wniosków dla kierowników z Wyników Kontroli, str. 17). Wskazani kierownicy podmiotów leczniczych niebędących przedsiębiorcami, są odpowiedzialni jednak wyłącznie przed ich podmiotami tworzącymi (art. 121 ust. 5 ustawy o działalności leczniczej).(…)”.
Odpowiedź Ministerstwa Zdrowia na Wystąpienie RPO
cyt.: „(…)Wynikające z ustawy o działalności leczniczej maksymalne dobowe i tygodniowe normy czasu pracy, wymagane okresy odpoczynku oraz zasady pełnienia dyżurów medycznych odnoszą się wyłącznie do pracowników w rozumieniu art. 2 Kodeksu pracy. Obecnie w Ministerstwie Zdrowia nie są prowadzone prace nad wprowadzeniem przepisów regulujących czas pracy lekarzy zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych.(…)”.
cyt.: „(…)Nie oznacza to oczywiście, że obecne przepisy prawa umożliwiają zupełną dowolność w kształtowaniu stosunków prawnych łączących osoby wykonujące zawód medyczny (lekarzy) z podmiotami leczniczymi. Należy podkreślić, że zawód lekarza należy do grupy zawodów zaufania publicznego, co powoduje, iż osoby go wykonujące zobowiązane są do szczególnej dbałości o prawidłowe wykonywanie czynności zawodowych. Lekarz niezależnie od podstawy świadczenia pracy zawierając umowę z podmiotem leczniczym powinien mieć przede wszystkim na względzie późniejszą możliwość faktycznej realizacji postanowień umowy, na której zawarcie wyraża zgodę, zgodnie z przewidzianymi prawem zasadami wykonywania zawodu oraz deontologii zawodowej. Kodeks Etyki Lekarskiej, do którego przestrzegania zobowiązany jest każdy lekarz, wskazuje – jako nadrzędną zasadę wykonywania zawodu – dobro chorego. Określa przy tym, że z przestrzegania tej zasady nie zwalniają lekarza wymagania administracyjne, naciski społeczne czy też mechanizmy rynkowe.(…)”.
cyt.: „(…)Również kierownik podmiotu leczniczego, który decyduje się na zawarcie z lekarzemumowy, na podstawie której wykonywana będzie praca, powinien w taki sposób kształtować postanowienia tej umowy, aby z jednej strony zapewnić prawidłowe funkcjonowanie podmiotu leczniczego (np. ciągłość dostępu do świadczeń), z drugiej zaś – umożliwić lekarzowi takie wykonywanie pracy, aby zapewnione było bezpieczeństwo pacjentów, jak i osób świadczących pracę. Kierownik szpitala jest bowiem zgodnie z ustawą o działalności leczniczej odpowiedzialny za właściwe całościowe zarządzanie podległą mu placówką, w tym za takie kształtowanie stosunków prawnych łączących szpital z lekarzami, które pozwoli zabezpieczyć przede wszystkim dobro pacjenta (przepracowany lekarz bez wątpienia nie daje rękojmi zapewnienia należytej opieki nad pacjentami)..(…)”.
Udostępnianie dokumentacji medycznej ...
Materiały źródłowe
Wystąpienie RPO z dnia 25 maja 2023r. do Ministerstw zdrowia w kwestii przedstawienia stanowiska co do możliwości podjęcia stosownych działań legislacyjnych mających na celu określenie maksymalnych norm czasu pracy dla personelu medycznego bez względu na rodzaj zawartej umowy. [III.7044.36.2023.AD] Dostęp: 06-06-2023r. godz.: 11:18]
Odpowiedż Ministerstwa Zdrowia na Wystąpienie RPO [DS.07.1.2023.PJ] Dostęp: 01-08-2023r. godz.: 8:45]
