Ujawnienie wizerunku osoby przez TVP S.A. w nietypowym aucie
Ujawnienie wizerunku osoby przez TVP S.A. w nietypowym aucie – skarga nadzwyczajna w sprawie złożona przez Rzecznika Praw Obywatelskich.
Jak czytamy w informacji RPO ...
Jak czytamy w komunikacie opublikowanym na stronach RPO
cyt.: „(…)Wyrokowi sądu RPO Marcin Wiącek zarzuca naruszenie prawa przez błędną jego wykładnię. W jego ocenie orzeczenie narusza także art. 47 Konstytucji (prawo do ochrony prywatności). (…)”.
Zarzuty skargi ...
cyt.: „(…)Wyrokowi RPO zarzuca rażące naruszenie prawa przez błędną jego wykładnię. Polegało to na oddalenia pozwu z tytułu rozpowszechnienia jego wizerunku bez jego zgody. To zaś naruszyło art. 81 ust. 2 pkt 2 ustawy z o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Zaskarżony wyrok narusza także art. 47 Konstytucji.Z uwagi na to, że od daty uprawomocnienia się zaskarżonego wyroku upłynęło 5 lat, mając na uwadze brzmienie art. 89 § 4 ustawy o SN, Rzecznik wnosi o stwierdzenie, że orzeczenie Sądu Apelacyjnego wydano z naruszeniem prawa.(…)”.
Argumentacja RPO ...
cyt.: „(…)RPO nie zgadza się z orzeczeniem Sądu Apelacyjnego, bo narusza ono w sposób istotny zasadę demokratycznego państwa prawa urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej. Narusza bowiem zasadę pewności prawa w ramach dokonanej w nim wykładni zwrotu „osoba stanowiąca jedynie szczegół całości”. Jest to tym samym naruszenie art. 47 Konstytucji RP, który gwarantuje ochronę prawa do prywatności, w tym możliwości decydowania o rozpowszechnianiu własnego wizerunku. Jednym z elementów tego prawa jest autonomia informacyjna, gwarantowana również w art. 51 Konstytucji. Polega na samodzielnym decydowaniu o ujawnianiu innym informacji dotyczących własnej osoby i na kontroli nad tymi informacjami. Wykładnia sądu jest zatem bezpodstawną ingerencją w prywatność powoda – nie respektuje potrzeby ochrony prywatności i autonomii informacyjnej. Według RPO niezrozumiałe jest stwierdzenie uzasadnienia wyroku SA, że „kwestionowany przez powoda fragment audycji obejmuje trwającą kilka sekund scenę, stanowiącą fragment materiału obrazującego ruch uliczny”. To nie bowiem ruch uliczny był „bohaterem” tego ujęcia, lecz powód.(…)”.
cyt.: „(…)Umknęły także sądowi stanowiska judykatury, które w sposób jednoznaczny i odmienny niż przyjęty przez sąd interpretują zakres stosowania art. 81 ust. 2 pkt 2 ustawy. W wyroku z 12 czerwca 2014 r. Sąd Apelacyjny w Katowicach uznał, że wykorzystanie wizerunków powodów jako fragmentu filmu reklamowego, zamieszczonego na stronie pozwanej spółki, w sytuacji, gdy nie wyrażali oni zgody na publiczne rozpowszechnianie nagranego filmu, stanowi bezprawne naruszenie dóbr osobistych. Podobnie Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z 3 grudnia 2010 r. stwierdził, że sposób i czas ukazania powoda w oknie zakładu karnego były wystarczające do jego identyfikacji. Według sądu twarz powoda w oknie – pokazana w telewizji przez ok. 2 sekundy w materiale o samobójczej śmierci w tym więzieniu – nie może być postrzegana jako „szczegół całości”. Zdaniem sądu każde ujęcie skadrowanego wizerunku trwające kilka sekund, wykorzystane następnie w dłuższym filmie, byłoby wolne od konieczności uzyskiwania zgody osoby, której wizerunek miałby być rozpowszechniony. Takie stanowisko należy uznać za chybione, nietrafne i rażąco naruszające interpretację i cel przepisu art. 81 ust. 2 pkt 2 ustawy. Jak podkreśla się w doktrynie, „jeżeli mamy do czynienia z portretem konkretnej osoby, tyle że utrwalonym przy okazji imprezy publicznej, czy przebywania na wolnym powietrzu, to wyłączenie ochrony wizerunku nie działa”. Sens tego przepisu sprowadza się „do zapewnienia wolności twórczej przez przyznanie prawu twórcy prymatu nad dobrem osobistym jednostki oraz umożliwienia sprawowania przez media ich funkcji informacyjno-prawodawczej oraz dokumentacyjnej”. Jednak słusznie zarazem wskazano, że norma ta nie obejmuje „wizerunków skadrowanych”. Nie jest bowiem dozwolone rozpowszechnianie bez zgody danej osoby ani jej „wizerunków skadrowanych”, ani wizerunków stanowiących wprawdzie element relacjonowanej imprezy czy pokazywanego krajobrazu, lecz stworzonych w warunkach naruszenia prawa do prywatności”.(…)”.
