Raport o stanie zapewniania dostępności
Raport o stanie zapewniania dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami. Raportowanie jest nowym obowiązkiem podmiotów publicznych obok zapewnienia dostępności, według zasad wynikających z nw. aktów: Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami [dalej Ustawa OZD] oraz Ustawa z dnia 4 kwietnia 2019 r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych [dalej Ustawa ODC].
Rodzaje i definicja dostępności
Ustawa OZD określa środki służące zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami oraz obowiązki podmiotów publicznych w tym zakresie. Jednocześnie przepisy definiują „dostępność” jako:
- dostępność architektoniczną,
- cyfrową
- oraz informacyjno-komunikacyjną,
co najmniej w zakresie określonym przez minimalne wymagania, o których mowa w art.6, będącą wynikiem uwzględnienia uniwersalnego projektowania albo zastosowania racjonalnego usprawnienia
Minimalne wymagania dla poszczególnych dostępności
Minimalne wymagania służące zapewnieniu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami dla dostępności:
- architektonicznej – obejmują wymagania określone w art. 6 pkt. 1) Ustawy OZD,
- informacyjno-komunikacyjnej – obejmują wymagania określone w art. 6 ust. 3) Ustawy OZD.
- cyfrowej – obejmują wymagania zgodnie z art. 6 ust. 2) Ustawy OZD określone w Ustawie z dnia 4 kwietnia 2019r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych określają takie wymagania. (art. 5 Ustawy ODC).
Brak zapewnienia dostępności oznacza dostęp alternatywny
W indywidualnym przypadku, jeżeli podmiot publiczny nie jest wstanie, w szczególności ze względów technicznych lub prawnych, zapewnić dostępności architektonicznej i informacyjno-komunikacyjnej, podmiot ten jest obowiązany zapewnić takiej osobie dostęp alternatywny.
W przypadku braku możliwości zapewnienia osobie ze szczególnymi potrzebami dostępności cyfrowej, zastosowanie mają przepisy art.7 Ustawy ODC , zgodnie z którym analogicznie w takim przypadku podmiot publiczny zapewnia alternatywny sposób dostępu.
Raport o stanie zapewniania dostępności
Zgodnie z art. 11 ust. 1 Ustawy OZD
cyt.: „(…)Podmiot publiczny przekazuje co 4 lata, najpóźniej do dnia 31 marca danego roku, raport o stanie zapewniania dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami w danym podmiocie, i publikuje go na swojej stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej, a jeżeli nie ma strony podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej –na swojej stronie internetowej(…)”.
Dodatkowy raport na żądanie
Niezależnie jednak od obowiązku raportowania ww. w szczególnie uzasadnionych przypadkach, minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego może, w każdym czasie, występować do podmiotów publicznych o przedstawienie sprawozdań dotyczących zapewnienia dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami w zakresie ich działalności.
Kiedy zatem należy złożyć pierwszy raport o dostępności
Obywatele mają prawo składania skarg i żądać dostępności.
Informacja o braku dostępności architektonicznej i informacyjno-komunikacyjnej
Każdy, bez konieczności wykazania interesu prawnego lub faktycznego, ma prawo poinformować o braku dostępności architektonicznej lub informacyjno-komunikacyjnej podmiot publiczny.
Wniosek o zapewnienie dostępności architektonicznej i informacyjno-komunikacyjnej
Osoba ze szczególnymi potrzebami lub jej przedstawiciel ustawowy, po wykazaniu interesu faktycznego, ma prawo wystąpić z wnioskiem o zapewnienie dostępności architektonicznej lub informacyjno-komunikacyjnej. Konsekwencją złożenia takiego wniosku, jest obowiązek podmiotu publicznego zapewnienia dostępności, w zakresie określonym we wniosku o zapewnienie dostępności. Następuje to bez zbędnej zwłoki nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku o zapewnienie dostępności. Jeżeli zapewnienie dostępności nie jest możliwe w terminie ww. podmiot niezwłocznie powiadamia wnioskodawcę o przyczynach opóźnienia i wskazuje nowy termin zapewnienia dostępności, nie dłuższy niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku o zapewnienie dostępności. Finalnie w określonych przypadkach w Ustawie OZD niezapewnienie dostępności może doprowadzić do podstawy do złożenia Skargi do Prezesa PFRON. W przypadku natomiast braku realizacji nakazu kończącego postępowanie konsekwencje mogę być już finansowe dla podmiotu.
Wniosek o zapewnienie dostępności architektonicznej i informacyjno-komunikacyjnej
Każdy ma prawo wystąpić do podmiotu publicznego z żądaniem zapewnienia dostępności cyfrowej wskazanej strony internetowej, aplikacji mobilnej lub elementu strony internetowej, lub aplikacji mobilnej, w tym elementów, o których mowa w art. 3 ust. 2 Ustawy ODC., oraz elementów niedostępnych cyfrowo na podstawie art. 8 ust. 1 Ustawy ODC albo ma prawo wystąpić z żądaniem o udostępnienie za pomocą alternatywnego sposobu dostępu, o którym mowa w art. 7 Ustawy ODC. Analogicznie jak w poprzednich wypadkach, to zapewnienie dostępności cyfrowej strony internetowej, aplikacji mobilnej lub elementu strony internetowej, lub aplikacji mobilnej podmiotu publicznego, o które wnosi wnioskodawca, następuje bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie 7 dni od dnia wystąpienia z żądaniem. Jeżeli zapewnienie ww. dostępności cyfrowej nie może nastąpić w ww. terminie podmiot publiczny niezwłocznie powiadamia osobę występującą z żądaniem o przyczynach opóźnienia oraz terminie, w którym zapewni dostępność, jednak terminie nie dłuższym niż dwa miesiące od dnia wystąpienia z żądaniem. W przypadku gdy podmiot publiczny nie jest w stanie zapewnić dostępności cyfrowej elementu strony internetowej lub aplikacji mobilnej zgodnie z żądaniem, niezwłocznie powiadamia on osobę występującą z żądaniem o przyczynach braku możliwości zapewnienia dostępności cyfrowej wskazanego elementu i wskazuje alternatywny sposób dostępu do tego elementu. W przypadku odmowy zapewnienia dostępności cyfrowej strony internetowej, aplikacji mobilnej lub wskazanego elementu strony internetowej, lub aplikacji mobilnej podmiotu publicznego, wskazanych w żądaniu albo w przypadku odmowy skorzystania z alternatywnego sposobu dostępu przez osobę występującą z żądaniem, zgodnie z ust. 6, osoba ta ma prawo do złożenia do podmiotu publicznego skargi w sprawie zapewnienia dostępności cyfrowej strony internetowej, aplikacji mobilnej lub elementu strony internetowej, lub aplikacji mobilnej.
Deklaracje dostępności
Przy okazji tematu dostępności cyfrowej przypominamy o obowiązku nierozerwalnie związanym tj. obowiązku wynikającym z art. 10 ust. 1 Ustawy ODC, zgodnie z którym podmioty publiczne sporządzają deklarację dostępności w sposób dostępny cyfrowo. Więcej na ten temat pisaliśmy w naszym opracowaniu „Termin publikacji deklaracji dostępności„.
Autorem niniejszego tekstu jest Dominik Spałek Copyright by © D.Spałek
Kontakt z autorem: www.dominikspalek.prostetorodo.pl
Autor wyraża zgodę na niekomercyjne udostępnianie niniejszego tekstu, jednak wyłącznie w niezmienionej formie i treści, łącznie z ww. treści.
[Link aktywny 03-02-2021] Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami
[Link aktywny 03-02-2021] EN 301 549 V2.1.2.
