Jak zrealizować obowiązek informacyjny - mikro zmiana - czyli określenie sposobów wykonywania obowiązku informacyjnego przez mikroprzedsieiborców.
Jak zrealizować obowiązek informacyjny w mikroprzedsiębiorstwie. Zgodnie z art. 4a ust. 1. ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (Dz.U. z 2014r., poz 827 ze zm).
cyt.: „(…) administrator będący przedsiębiorcą, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, wykonuje obowiązki, o których mowa w art.13 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.Urz. UEL119 z04.05.2016, str.1, z późn. zm.2))(…)zwanego dalej „rozporządzeniem 2016/679”, w zakresie umów, o których mowa w rozdziałach 2 i 3, przez wywieszenie w widocznym miejscu w lokalu przedsiębiorstwa lub udostępnienie na swojej stronie internetowej stosownych informacji(…)”, co oznacza tyle, iż przez wywieszenie w widocznym miejscu w lokalu przedsiębiorstwa lub przez udostępnienie na stronie internetowej stosownych informacji, mikroprzesiębiorca realizuje obowiązek informacyjny w odniesieniu do umów innych niż umowy zawierane poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość, oraz w odniesieniu do umów zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość. Analiza jednak pozostałej części regulacji prawnej pozbawia ww. stwierdzenia przymiotu kategoryczności.
Zgodnie z art. 4a ust. 2. Ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (Dz.U. z 2014r., poz 827 ze zm).
cyt.: „(…) przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli osoba, której dane dotyczą, nie ma możliwości zapoznania się z informacjami,o których mowa w art. 13 rozporządzenia 2016/679 (…):, co oznacza tyle, iż brak możliwości zapoznania się ze stosownymi informacjami przez ich adresata, prowadzi do tego, iż zastosowanie opisanych metod wykonania obowiązku informacyjnego uznawać należy za nieprawidłowe. Mikroprzedsiebiorca nie może zatem zastosować opisanych metod wykonania obowiązku informacyjnego, jeśli odbiorca „nie ma możliwości zapoznania się z informacjami”. Dodatkowo wskazać należy, na fakt, iż treść uzasadnienia projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem stosowania rozporządzenia 2016/679 uzupełnia kwantyfikator „możliwości zapoznania się” o „faktyczną możliwość zapoznania się”. Warunkiem uznania ww. obowiązków informacyjnych za spełnione jest jednocześnie to, że osoba fizyczna, której dane dotyczą, będzie miała faktyczną możliwość zapoznania się z ww. informacjami.
Przez wywieszenie w widocznym miejscu
Zgodnie z art. 13 ust. 1 Rozporządzenia RODO
cyt.: „(…) jeżeli dane osobowe osoby, której dane dotyczą, zbierane są od tej osoby, administrator podczas pozyskiwania danych osobowych podaje jej wszystkie następujące informacje(…)”
W kontekście przyjętej metody wykonania obowiązku informacyjnego przyjąć należy, iż wywieszenie informacji w lokalu przedsiębiorstwa, zrównane zostało z podaniem adresatowi stosownych informacji. Pamiętać jednak należy, iż adresat wciąż musi mieć tą „faktyczną możliwość zapoznania się”. W tym elemencie upatrywałbym swego rodzaju mikro uproszczenia.Nie mniej jednak, po dłuższym zastanowieniu,czy takie podejście ustawodawcy, aby nie zaostrza reżimu realizacji obowiązku informacyjnego w zakresie realizacji dyspozycji „podaje jej wszystkie następujące informacje” względem innych przedsiębiorców niż mikroprzedsiębiorcy?. W tym momencie jednak uspokajam się tym, iż Ci inni przedsiębiorcy, niż mikroprzedsiębiorcy, ujmą w dokumentacji dotyczącej ochrony danych osobowych w ramach swoich przedsiębiorstwo, metodologię realizacji obowiązku informacyjnego, co stanowić będzie narzędzie dla wykazania rozliczalności procesu.
Przez udostępnienie na stronie internetowej
W mojej ocenie uzupełnienie wyżej wymienionego proponowanego przez ustawodawcę sposobu realizacji obowiązku informacyjnego, o informację skierowaną skutecznie do podmiotu danych, o takiej właśnie metodologii wykonania obowiązku informacyjnego, jednak z jednoczesnym odesłaniem w postaci linku internetowego kierującego do ww. stosownych informacji, pozwoli nam na stworzenie stanu, w którym to podmiot danych,adresat klauzuli informacyjnejbędzie„miał możliwość zapoznaniasię z informacjami”. Zostrożności procesowej analogiczną informację umieściłbym na dokumencie księgowym dostarczanym odbiorcy usługi, dobra, w wyniku realizacji zawartej umowy.
Zgodnie z art. 4a ust. 2. Ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (Dz.U. z 2014r., poz 827 ze zm).
cyt.: „(…) przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli osoba, której dane dotyczą, nie ma możliwości zapoznania się z informacjami, o których mowa w art. 13 rozporządzenia 2016/679 (…)”
Oznacza to tyle, iż brak możliwości zapoznania się ze stosownymi informacjami przez ich adresata, prowadzi do tego, iż zastosowanie opisanych metod wykonania obowiązku informacyjnego uznawać należy za nieprawidłowe. Mikroprzedsiebiorca nie może zatem zastosować opisanych metod wykonania obowiązku informacyjnego, jeśli odbiorca „nie ma możliwości zapoznania się z informacjami”. Dodatkowo wskazać należy, na fakt, iż treść uzasadnienia projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem stosowania rozporządzenia 2016/679 uzupełnia kwantyfikator „możliwości zapoznania się” o „faktyczną możliwość zapoznania się”. Warunkiem uznania ww. obowiązków informacyjnych za spełnione jest jednocześnie to, że osoba fizyczna, której dane dotyczą, będzie miała faktyczną możliwość zapoznania się z ww. informacjami.
Stop, zatrzymuję się w tym miejscu, albowiem ponownie zadawać zacząłem sobie pytanie, gdzie jest więc to ułatwieniedla mikroprzedsiębiorców?
Jak zrealizować obowiązek informacyjny w mikroprzedsiebiorstwie – czyżby wprowadzenie kwantyfikatora „możliwości zapoznania się”podmiotu danych z treścią stosownych informacji w następstwie realizacji jednego z opisanych sposobów wykonania obowiązku ADO, oznaczać miała, iż mamy do czynienia z sytuacją, w której to swego rodzaju modyfikacji poddana zastała zasada rozliczalności3? Modyfikacji polegającej na przyjęciu, iż istnienie„możliwości zapoznania się” oznacza, iż obowiązek informacyjny został wykonany a dowodem jego wykonania jest istnienie „faktycznej możliwości zapoznania się”?
Czyli spełnienie przez ADO dyspozycji przepisu art. 4a ust. 1 ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta oznaczać ma automatycznie spełnienie obowiązku informacyjnego względem podmiotu danych oraz jednocześnie prowadzi do wypełnienia przez ADO dyspozycji art. 5 ust. 2 Rozporządzenia RODO w zakresie realizacji obowiązku informacyjnego?
Posiadanie więc „faktycznej możliwości zapoznania się” podmiotu danych z informacjami zawartymi w klauzuli informacyjnej oznaczać miałoby tyle, iż od strony ADO obowiązek został wykonany skutecznie,a sam fakt zastosowania takiego sposobu jego realizacji oznacza realizację zasady rozliczności w odniesieniu do ww. powinności?
Skoro zastosowałem prawem określony sposób realizacji obowiązku informacyjnego, to tym samym realizuję swój obowiązek w ww. zakresie i jednocześnie wykazuję, iż przestrzegana jest przeze mnie ww. zasada.Byłoby to faktycznie ułatwienie,jednak w mojej ocenie podkreślanie przez ustawodawcę „możliwości zapoznania się” nazywane też „faktyczną możliwością zapoznania się” z treścią stosownych informacji,skutkuje koniecznością dokonywania oceny stopnia spełnienia się takiej „możliwości”. W praktyce oznaczałoby, to konieczność wykazania istnienia takiej „faktycznej możliwości” po to tylko, aby móc zwolnić się z obowiązku podejmowania działań w zakresie realizacji zasady rozliczalności na rzecz przyjęcia, iż automatycznie została zasada zrealizowana, albowiem obowiązek został zrealizowany i łącznie faktyczna możliwość zapoznania się z treścią występowała –pozostaje nam poczekać na rozstrzygnięcia merytoryczne w temacie, które pozwolą na konkretyzację naszych rozważań.
Po dłuższym zastanowieniu, kolejne pytanie, a może mikro zmiana dotyczy samego momentu realizacji obowiązku informacyjnego?
Zgodnie z art. 13 ust. 1 Rozporządzenia RODO
cyt.: „(…) jeżeli dane osobowe osoby, której dane dotyczą, zbierane są od tej osoby, administrator podczas pozyskiwania danych osobowych podaje jej wszystkie następujące informacje (…)”.
Oznacza to tyle, iż momentem w którym nastąpić powinna realizacja,wykonanie obowiązku informacyjnego jest moment pozyskiwania danych osobowych, czyli w tym momencie ADO ma obowiązek podać określone informacje.Przyjmując więc, opisane w art. 4a ust. 1 ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta, sposoby realizacji obowiązku informacyjnego, dojść można do kolejnej tezy, iż taki sposób realizacji obowiązku informacyjnego, którego realizacja dla swej skuteczności wymusza możliwość zapoznania się podmiotu danych ze stosownymi informacjami, pozwala przyjąć, iż mamy do czynienia z realizacją obowiązku „podczas pozyskiwania danych osobowych”, a „faktyczna możliwość zapoznania się” z treścią informacji oznacza tyle, iż informacje te są dostępne przez cały czas, ciągle i nieprzerwanie niejako podawane są przez ADOi przyjmuje się, że samo stworzenie takiej możliwości oznacza,iż został on wykonany „podczas pozyskiwania danych”?
Moim zdaniem, według mnie ...
Uwzględniając katalog wyłączeń, tj. sytuacji w których przepisu art. 4a ust. 1 ustawy z dnia 30 maja 2014 r., o prawach konsumenta nie stosuje się, oraz uwzględniając treść uzasadnienia projektu ustawy wprowadzającej nowelizację, moim zdaniem, według mnie, przyjąć należy daleko idącą ostrożność w zakresie bezwzględnego uznawania, iż zastosowanie jedynie tych przedstawionych regulacji prawnych realizacji obowiązku informacyjnego stanowi dowód tego, iż obowiązek informacyjny został przez mikroprzedsiebiorcę w pełni i skutecznie wykonany. Treść uzasadnienia projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem stosowania rozporządzenia 2016/679
cyt.: „(…) należy również wskazać, że możliwość skorzystania przez mikroprzedsiębiorców z zaproponowanych w projektowanym przepisie ułatwień nie wyczerpuje środków, które będą oni mogli podjąć w celu pozostania w zgodzie z RODO (…)”.
Pełna wersja tekstu do pobrania za darmo
Autorem niniejszego tekstu jest Dominik Spałek. Copyright by © D.Spałek. Autor wyraża zgodę na niekomercyjne udostępnianie niniejszego tekstu, jednak wyłącznie w niezmienionej formie i treści, łącznie z niniejszymi zapisami. Proste to RODO.
Elektryzujący temat, zwłaszcza iż regulator krajowy wydał stosowne stanowisko w przedmiocie zagadnienia, które podsyciło dyskusje związane z klauzulami informacyjnymi. Stanowisko UODO z dnia 30 czerwca 2020r.
